«Ο χλομός βασιλιάς» από τον David Foster Wallace

Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου

 

wallace_o_xlomos_vasilias.jpgΟ David Foster Wallace είναι αναμφισβήτητα ένας από τους μεγαλύτερους Αμερικανούς συγγραφείς της γενιάς του. Σαν καλλιτέχνης που ήταν, ήταν και ευαίσθητη ψυχή, μία που φυτοζωούσε μέσα στην κατάθλιψη. Αυτή ήταν και η κατάσταση που τον οδήγησε να δώσει τέλος στη ζωή του και να αφήσει πίσω του το μεγάλο έργο που δούλευε τα τελευταία χρόνια. Μετά το θάνατό του, η γυναίκα του, έχοντας βρει κάπου διακόσιες σελίδες σε σειρά πάνω στο γραφείο του, επικοινώνησε με τον επιμελητή του και του ζήτησε να ολοκληρώσει το βιβλίο, ώστε να εκδοθεί και να διαβάσουν όλοι το δημιούργημά του. Ο επιμελητής δέχθηκε, αλλά η δουλειά του δεν ήταν καθόλου εύκολη.

Μαζί με τις ολοκληρωμένες σελίδες, υπήρχε άπειρο υλικό σελίδων και σημειώσεων που ο Wallace είχε δουλέψει για το συγκεκριμένο βιβλίο. Δεν υπήρχε ορθή σειρά ή κάποιο προσχέδιο ώστε να καταλάβει κάποιος πως θα έπρεπε να είναι δομημένο το βιβλίο. Ο συγγραφέας είχε γράψει πολλά κεφάλαια που φαίνονταν ασύνδετα μεταξύ τους. Αυτή τη δύσκολη δουλειά ανέλαβε ο επιμελητής με τα αποτελέσματα που βλέπουμε στο τελικό κείμενο και με την υπενθύμιση ότι πρόκειται για ανολοκλήρωτο έργο.

Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα σύνολο 50 περίπου κεφαλαίων που μιλούν για τη γραφειοκρατεία στην Φορολογική Υπηρεσία των ΗΠΑ και το που μπορεί να οδηγηθούν οι υπάλληλοί της. Μιλά για την άπειρη γραφειοκρατεία, τις ατέρμονες σελίδες που γυρνούν η μία μετά την άλλη, τη βαρεμάρα και την ανία που μπορεί να νιώσει ο φορολογικός υπάλληλος σε σημείο που να έχει φαντασιώσεις ή οράματα. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι έχει δουλέψει στη Φορολογική Υπηρεσία και ότι όλο αυτό δεν είναι ένα μυθιστόρημα παρά ένα χρονικό, όπου παρατίθενται συνεντεύξεις, εκμυστηρεύσεις και μαρτυρίες αληθινών υπαλλήλων. Όσων δηλαδή δέχθηκαν να τις παραχωρήσουν στο συγγραφέα. Φυσικά έχει αλλάξει ονόματα ώστε να μην εκτεθεί κανένας, όμως πως μπορεί κανείς να πιστέψει ότι το μεγάλο έργο του Wallace θα ήταν ένα χρονικό των όσων έζησε για λίγους μήνες σε μια δημόσια υπηρεσία;

Πιο πολύ μοιάζει σαν μια απεικόνιση του εαυτού του. Ούτε λίγο ούτε πολύ, θα έλεγε κανείς ότι η κατάθλιψη με την οποία πάλευε για χρόνια, πέρασε στην πένα του όπου είτε προσπάθησε να την πολεμήσει είτε απλά τον νίκησε. Ο Wallace γράφει για την πραγματικότητα στην οποία ζει μέσα από την πάθησή του. Είναι ανιαρά, βαρετά και χωρίς νόημα κι όμως έτσι πρέπει να είναι γιατί κάποιος άλλος το έχει αποφασίσει. Μήπως τελικά «Ο χλομός βασιλιάς» δεν είναι τίποτε άλλο από μια προσπάθεια του Wallace να μας μεταφέρει στον κόσμο στον οποίο ζούσε και ο ίδιος τα τελευταία χρόνια; Ανάμεσα σε απίστευτης διάρκειας μονολόγους που στο χαρτί πιάνουν πάνω από τριάντα σελίδες; Ή σε διαλόγους ανούσιους, χωρίς αρχή και τέλος. Ένας πραγματικά περίεργος και αχανής κόσμος…

 

Εκδόσεις Κέδρος

 

Λίγα λόγια για το συγγραφέα

WALLACE.jpgΟ Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας γεννήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου του 1962 στην Ίθακα της Νέας Υόρκης. Ο πατέρας του ήταν καθηγητής φιλοσοφίας και η μητέρα του καθηγήτρια αγγλικών. Σε νεαρή ηλικία ο Γουάλας μετακόμισε με την οικογένειά του στο Ιλινόι. Εκεί ασχολήθηκε από νωρίς με το τένις, και έφτασε μάλιστα να θεωρείται ένας από τους πλέον ταλαντούχους έφηβους παίκτες της περιφέρειάς του. Ο Γουάλας σπούδασε στο κολέγιο Άμχερστ της Μασαχουσέτης και ως πτυχιακή εργασία στο τμήμα Αγγλικής Φιλολογίας κατέθεσε το πρώτο μυθιστόρημα που έγραψε. Με κάποιες αλλαγές στο αρχικό χειρόγραφο, το κείμενο εκδόθηκε το 1987 με τον τίτλο Η σκούπα και το σύστημα. Εκτός από το πτυχίο του στην Αγγλική Φιλολογία απέκτησε πτυχίο στη Φιλοσοφία, τομέα στον οποίο εμβάθυνε περαιτέρω με ειδίκευση στη Φιλοσοφία των Μαθηματικών, και πιο συγκεκριμένα στην Τροπική Λογική.
Την περίοδο που φοιτούσε στο Άμχερστ, ο Γουάλας αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα με την κατάθλιψη που τον ταλαιπωρούσε και αναγκάστηκε να νοσηλευτεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Όταν έλαβε το πτυχίο του στη Φιλοσοφία, αναχώρησε για το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, για να φοιτήσει στο πρόγραμμα δημιουργικής γραφής. Στη συνέχεια, παρακολούθησε μαθήματα Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ωστόσο σύντομα εγκατέλειψε τις σπουδές του. Το 1989 δημοσιεύτηκε το δεύτερο βιβλίο του, η συλλογή διηγημάτων Κορίτσι με παράξενα μαλλιά, η οποία, μολονότι παρουσίασε στο κοινό ορισμένες από τις καλύτερες ιστορίες που θα έγραφε, δεν σημείωσε ανάλογη επιτυχία με το ντεμπούτο του.
Επόμενος σταθμός το Σίρακιουζ της Νέας Υόρκης, όπου και συνέθεσε το μεγαλύτερο μέρος του δεύτερου μυθιστορήματός του, που έμελλε να είναι το αποκορύφωμα της καριέρας του. Το Infinite Jest, ένα κολοσσιαίο, γλωσσικά και αφηγηματικά, μυθιστόρημα χιλίων εκατό σελίδων, με θέμα τις πάσης φύσεως εξαρτήσεις του σύγχρονου Δυτικού ανθρώπου, χαιρετίστηκε από την κριτική και τους αναγνώστες ως ένα από τα σημαντικότερα και πλέον καινοτόμα μυθιστορήματα των τελευταίων τριάντα χρόνων. Το βιβλίο επηρέασε όσο λίγα τους συγχρόνους του Γουάλας αλλά και τους συγγραφείς της επόμενης γενιάς, κυρίως στον αγγλοσαξονικό αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο.
Όντας περιζήτητος λόγω της επιτυχίας του Infinite Jest, ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας συνεργάστηκε το επόμενο διάστημα με διάφορα περιοδικά, όπως τα Harper’s και Atlantic, γράφοντας περίτεχνα σπαρταριστά άρθρα, στα οποία συνδύαζε με ιδανικό τρόπο την ερευνητική δημοσιογραφία με την αφηγηματική δεινότητα και την εγκυκλοπαιδική του ευρυμάθεια. Τα άρθρα και οι βιβλιοκριτικές του συγκεντρώθηκαν σε δύο τόμους όσο βρισκόταν εν ζωή, τα A Supposedly Fun Thing I’ll Never Do Again(1997) και Consider the Lobster (2005), ενώ μετά τον θάνατό του εκδόθηκαν οι συλλογές κειμένων του Both Flesh and Not(2012) και String Theory: David Foster Wallace on Tennis (2016). Όσο ζούσε, εκδόθηκαν ακόμη οι συλλογές διηγημάτων του Brief Interviews With Hideous Men και Αμερικανική λήθη (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος).
Δίδαξε επί χρόνια αγγλική λογοτεχνία και δημιουργική γραφή στο κολέγιο Έμερσον του Ιλινόι και στο κολέγιο Πομόνα. Ανάμεσα στις πολυάριθμες διακρίσεις που έλαβε ξεχωρίζουν η υποτροφία του ιδρύματος ΜακΆρθουρ και τα βραβεία Lannan και Whiting. Έπειτα από την πολύχρονη μάχη του με την κλινική κατάθλιψη, ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας έδωσε τέλος στη ζωή του στις 12 Σεπτεμβρίου του 2008 στο Κλέρμοντ της Καλιφόρνια. Ο xλομός βασιλιάς εκδόθηκε τρία χρόνια μετά τον θάνατό του και συμπεριλήφθηκε στην τελική τριάδα των φιναλίστ για το Βραβείο Πούλιτζερ το 2012.
Σήμερα ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας θεωρείται ένας από τους σύγχρονους κλασικούς συγγραφείς της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Η φήμη του εξαπλώνεται διαρκώς, και κάθε χρόνο διοργανώνονται διεθνή συνέδρια για τη ζωή και το έργο του και εκδίδονται σχετικές μονογραφίες.

One thought on “«Ο χλομός βασιλιάς» από τον David Foster Wallace

Leave a Reply to Wrap up Φεβρουαρίου 2019 – Chill and readCancel reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.