Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου

 

Η αγαπημένη συγγραφέας Kristin Hannah επιστρέφει με ένα εξαιρετικό βιβλίο, που όπως η ίδια εξηγεί, χρειάστηκε χρόνια δουλειάς για να μεταμορφωθεί από ιδέα σε αυτό που καταλήξαμε να έχουμε στα χέρια μας, ένα μυθιστόρημα αντάξιο της φήμης της δηλαδή.

Οι νεότερες γενιές, πολύ φοβάμαι πως δεν έχουν ιδέα για τον πόλεμο του Βιετνάμ, γιατί έγινε και τι σήμαινε για την Αμερική και τον κόσμο. Είναι μια εποχή με την οποία δεν έχουν επαφή. Οι λίγο μεγαλύτερες γενιές, έχουν δει ταινίες και ντοκιμαντέρ, έχουν ακούσει ιστορίες από γονείς, φίλους συγγενείς ή είχαν παρακολουθήσει οι ίδιοι τα γεγονότα από τις οθόνες, τις εφημερίδες και το ραδιόφωνο της εποχής. Ήταν η εποχή κατά του κομμουνισμού, τότε που η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπαθούσε με κάθε μέσο να καταστείλει οτιδήποτε θύμιζε ή είχε επαφή με τον κουμμουνισμό, τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου. Και όπως κάνει πάντα, έτσι κι αυτή τη φορά, αποφάσισε να στείλει στρατό και να βοηθήσει το Νότιο Βιετνάμ ενάντια στους Βιετκόνγκ και το Βόρειο Βιετνάμ. Ένας πόλεμος που κόστισε πολύ σε ανθρώπινες ζωές σε όλες τις πλευρές και που προκάλεσε μεγάλη διαμάχη στο εσωτερικό των ΗΠΑ.

Κι ενώ όλοι θυμούνται του βετεράνους αυτού του πολέμου, που επιτέλους τους τιμούν για όσα έδωσαν πολεμώντας για την πατρίδα τους, ασχέτως αν ήταν ένας δίκαιος πόλεμος ή όχι, κανένας δε θυμάται τις γυναίκες που πήραν μέρος σε αυτόν τον πόλεμο. Εκείνα τα χρόνια ο στρατός των ΗΠΑ αποτελούνταν αποκλειστικά από άντρες, όμως χωρίς ιατρικό και νοσοκομειακό προσωπικό, πολλοί από τους άντρες αυτούς δε θα επέστρεφαν ποτέ πίσω. Μεγάλο μέρος αυτού του προσωπικού ήταν γυναίκες. Αυτές τις γυναίκες προσπάθησε να τιμήσει η συγγραφέας και, κατά την ταπεινή μου άποψη, τα κατάφερε εξαιρετικά.

Η Φράνκι ΜακΓκράθ σπουδάζει νοσηλευτική όταν ο αδελφός της, Φίνλι φεύγει για τον πόλεμο του Βιετνάμ με το Πολεμικό Ναυτικό. Μπροστά στον τοίχο των ηρώων στο γραφείο του πατέρας της, κάποιος της λέει ότι και οι γυναίκες μπορούν να γίνουν ηρωίδες κι εκείνη αποφασίζει να καταταγεί εθελοντικά στο Σώμα νοσοκόμων του Στρατού όταν ολοκληρώνει τις σπουδές της. Χωρίς να έχει εμπειρία αλλά και χωρίς να ξέρει τι να περιμένει, η Φράνκι προσγειώνεται στο Βιετνάμ και έρχεται αντιμέτωπη με ολόκληρη την κτηνωδία του πολέμου. Κάνει φιλίες για μια ζωή, ερωτεύεται και γίνεται νοσοκόμα χειρουργείου, από τις καλύτερες που υπηρέτησαν σε εκείνη την κόλαση.

Όταν όμως η Φράνκι επιστρέφει στην πατρίδα, η υποδοχή που έχει δεν είναι αυτή που περίμενε. Ο κόσμος τη χλευάζει και τη βρίζει όταν τη βλέπει με τη στολή της. Κανένας δεν την ευχαριστεί για τις υπηρεσίες της. Ακόμα και οι γονείς της δε φαίνονται χαρούμενοι που γύρισε. Η πατρίδα της δεν είναι αυτή που άφησε πίσω φεύγοντας πριν δύο χρόνια. Είναι μια άλλη Αμερική, αλλαγμένη, διχασμένη. Διχασμένη για τον πόλεμο και τις πολλές απώλειες αλλά και φυλετικά. Όμως αυτά δεν είναι τα μόνα που έχει να αντιμετωπίσει. Οι εφιάλτες του πολέμου ξυπνούν μέσα της κάθε βράδυ, κάθε στιγμή και επηρεάζουν τη ζωή της και την ψυχική της υγεία.

Εκείνη την εποχή ήταν που πρωτοεμφανίστηκε ο όρος διαταραχή μετατραυματικού στρες (ΔΜΣ) ή όπως μπορεί να το έχουμε δει ή ακούσει στα αγγλικά PTSD (Post Traumatic Stress Disorder). Είναι μια διαταραχή που πλέον τη γνωρίζουμε καλά και που μπορεί να εκδηλωθεί σε κάποιον που έχει ζήσει ή ήταν μάρτυρας σε ένα πολύ τραυματικό γεγονός, όπως για παράδειγμα ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα, κάποιο σοβαρό τραυματισμό, σεξουαλική επίθεση, αλλά και φυσικά κάτι τόσο φρικιαστικό όσο ο πόλεμος. Οι βετεράνοι του Βιετνάμ, αλλά και άλλων πολέμων, είτε ήταν μάχιμοι στρατιώτες, νοσηλευτικό προσωπικό, εθελοντές ή πολεμικοί ανταποκριτές, είναι πολύ πιθανό να εκδηλώσουν αυτή τη διαταραχή λόγω όσων έχουν ζήσει στον πόλεμο. Η Φράνκι, όπως και πολλοί άλλοι βετεράνοι υπέφεραν από τη διαταραχή αυτή. Δεν είναι κάτι που μπορεί κανείς να ξεπεράσει χωρίς βοήθεια και δυστυχώς πολλές φορές οδηγεί σε άσχημες καταστάσεις, όπως ο εθισμός στο αλκοόλ ή σε ουσίες που βοηθούν τον πάσχοντα «να βγάλει τη μέρα», αλλά που ουσιαστικά αμβλύνουν το πρόβλημα. Η συγγραφέας μας δίνει μια εικόνα για το πως μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει τη διαταραχή και ευτυχώς πλέον υπάρχει πολλή γνώση γύρω από το θέμα και επιστήμονες που μπορούν να βοηθήσουν.

Για άλλη μια φορά, η Kristin Hannah καταφέρνει να μας βάλει στη θέση των ηρώων της, να νιώσουμε με την καρδιά τους, να δούμε μέσα από τα μάτια τους, να πονέσουμε μέσα από την ψυχή τους. Οι άνθρωποι είναι αυτοί που ήταν πάντα, δυστυχώς. Ευτυχώς όμως υπάρχουν και κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις που μας θυμίζουν τι θα πει να είσαι άνθρωπος, να παλεύεις για αυτά που πιστεύεις, για την ελευθερία και τα ίσα δικαιώματα, να αντιμετωπίζεις όλους τους ανθρώπους το ίδιο και να μη συμφωνείς με τυφλά με όσα ακούς. Άλλος ένας πόλεμος, πολλά ακόμα μαθήματα ζωής.

 

Εκδόσεις Κλειδάριθμος

 

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα:

H Κριστίν Χάνα έχει γράψει περισσότερα από 20 µυθιστορήµατα, πολλά από τα οποία µπήκαν στη λίστα best seller των New York Times. Πρώην δικηγόρος που εγκατέλειψε την καριέρα της για να γίνει συγγραφέας, ζει µε τον σύζυγο και τον γιο της στις ΗΠΑ. Το µυθιστόρηµά της Το Αηδόνι µεταφράστηκε σε 43 γλώσσες και έγινε διεθνές best seller, µε πωλήσεις άνω των 3.000.000 παγκοσµίως, το Αχανής µοναξιά κέρδισε το βραβείο αναγνωστών Goodreads Choice Awards και το Πυγολαµπίδες µεταφέρθηκε σε τηλεοπτική σειρά για το Netflix σηµειώνοντας πολύ µεγάλη επιτυχία. Μπορείτε να µάθετε περισσότερα για την Κριστίν στο kristinhannah.com