Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου

 

Τα ιστορικά μυθιστορήματα, τα ιστορικά βιβλία γενικότερα είναι βιβλία που απολαμβάνω να διαβάζω. Μπορεί η Χημεία να ήταν το αγαπημένο μου μάθημα στο σχολείο, όμως η Ιστορία δεν παύει ποτέ να με συναρπάζει. Είναι πολλά αυτά που μπορεί κανείς να μάθει από το παρελθόν, από τις συμπεριφορές των ανθρώπων που έζησαν σε παλαιότερους καιρούς και από τις συνέπειες των αποφάσεων που εκείνοι πήραν. Κατά καιρούς έχω διαβάσει αρκετά για τους Μεδίκους, την πιο γνωστή οικογένεια της Φλωρεντίας που επικράτησε στην οικονομική, πολιτική και καλλιτεχνική ζωή της ίδιας της πόλης αλλά και της Τοσκάνης ολόκληρης. Αυτή εδώ, είναι η ιστορία της Λουκρητίας, τρίτης κόρης του Μεγάλου Δούκα της Τοσκάνης, Κόζιμο των Μεδίκων, που παντρεύτηκε τον Αλφόνσο Β’, Δούκα της Φεράρα και πριν περάσει ένας χρόνος από όταν άφησε την Φλωρεντία για να ξεκινήσει τον έγγαμο βίο της ήταν νεκρή!

Είναι χειμώνας του 1561 και η Λουκρητία, Δούκισσα της Φεράρα συνοδεύει τον σύζυγό της Αλφόνσο σε μια αυθόρμητη επίσκεψη σε μια εξοχική βίλα. Εκεί, όπως της εξηγεί ο Αλφόνσο, πήγαινε ο παλιός Δούκας της Φεράρα με το γιο του για κυνήγι. Όμως, όσα έχουν προηγηθεί της επίσκεψης αυτή, βάζουν τη Λουκρητία σε σκέψεις. Κάποια στιγμή, κατά τη διάρκεια του δείπνου, αντιλαμβάνεται πως ο Αλφόνσο της έφερε στην εξοχή για να τη δολοφονήσει. Στα δεκαέξι της χρόνια, απομονωμένη από τους δικούς της ανθρώπους, μα συντροφιά μόνο μια καμαριέρα που κατάφερε να την ακολουθήσει, παρά τις οδηγίες του Δούκα, η Λουκρητία γνωρίζει ότι δεν είναι πολλά αυτά που μπορεί να κάνει. Θα προσπαθήσει όμως να ελευθερωθεί από το θάνατο, με όποιον τρόπο μπορεί.

Καθώς μεγάλωνε, η Λουκρητία ένιωθε απομακρυσμένη από τα αδέρφια της. Τα πρώτα χρόνια της ζωής της τα είχε περάσει μακριά από το παιδικό δωμάτιο όπου βρίσκονταν οι μεγαλύτερες αδερφέ και αδερφοί της, γατί το κλάμα της τους αναστάτωνε όλους. Αυτό όμως της έδωσε τη δυνατότητα να αποκτήσει γνώσεις και ικανότητες που τα αδέρφια της δεν είχαν. Και ίσως αυτές οι γνώσεις, οι ικανότητες και οι ιδιαιτερότητές της που την έκαναν τόσο διαφορετική από τα υπόλοιπα παιδιά των Μεδίκων, να ήταν αυτές που θα της έσωζαν τη ζωή. Μπορεί και όχι.

Η Ο’Φάρελ έχει μια απίστευτη ικανότητα να μεταφέρει τον αναγνώστη μέσα από το κείμενό της, στην εποχή που περιγράφει και είναι μια απόλαυση να ταξιδεύει κανείς στην αναγεννησιακή Ιταλία μαζί της. Ξεκινά την ιστορία της, ενημερώνοντας τον αναγνώστη για το χαμό της ηρωίδας, από άγνωστη ιστορικά αιτία αν και υπήρχαν φήμες ότι δηλητηριάστηκε, και δημιουργεί μια προσμονή τόσο για τον ίδιο αυτό θάνατο, αλλά και για όσα προηγήθηκαν της επίσκεψης στην εξοχική βίλα. Με αναδρομές στο παρελθόν, συστήνει τη Λουκρητία, ξεκινώντας από τη στιγμή της σύλληψής της, ώστε να μας οδηγήσει μέχρι τη στιγμή του χαμού της. Μια ιστορία με αρχή και τέλος θα έλεγε κανείς, ένα τέλος προδιαγεγραμμένο, αλλά όχι ξεκάθαρο.

Η συγγραφέας βασίζεται σε ιστορικά στοιχεία, όμως για χάρη της μυθοπλασίας, θα πάρει κάποιες ελευθερίες και θα αλλάξει στιγμές και γεγονότα, έτσι ώστε να εξυπηρετηθεί η πλοκή και η ιστορία που η ίδια θέλει να μας πει. Το πορτρέτο της Λουκρητίας, το πορτρέτο του γάμου της, είναι αυτό που θα δώσει και τον τίτλο του βιβλίου, μιας και παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην ιστορία που θέλει να διηγηθεί η συγγραφέας.

Ένα υπέροχο βιβλίο που ταξιδεύει τον αναγνώστη στο παρελθόν, θυμίζοντας όλα όσα θεωρούνταν δεδομένα, όπως η ανύπαρκτη θέση των γυναικών στην κοινωνία και η χρησιμότητά τους μόνο για την αναπαραγωγή και τη σύναψη συμμαχιών, και επαναφέροντας την ανάγκη να αλλάξουμε τον κόσμο προς το καλύτερο, να οδηγηθούμε προς το μέλλον και όχι προς το παρελθόν. Για το μόνο που μετανιώνω είναι που δεν το διάβασα νωρίτερα.

 

Εκδόσεις Ψυχογιός

 

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα

Η ΜΑΓΚΙ Ο’ΦΑΡΕΛ γεννήθηκε στη Βόρεια Ιρλανδία το 1972 και μεγάλωσε στην Ουαλία και τη Σκοτία. Επιτυχημένη συγγραφέας, έχει εκδώσει το αυτοβιογραφικό αφήγημα I am, I am, I am: Seventeen Brushes with Death, που βρέθηκε στην κορυφή της λίστας των μπεστ σέλερ των Sunday Times, και εννιά μυθιστορήματα, μεταξύ των οποίων: Όταν έφυγες… (Βραβείο Betty Trask), Το άλλο μισό της καρδιάς μου (Βραβείο Somerset Maugham), Όταν μου κράτησες πρώτη φορά το χέρι (Βραβείο Costa). Για το μυθιστόρημά της ΑΜΝΕΤ, που επίσης κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, τιμήθηκε με το Women’s Prize for Fiction. Ζει στο Εδιμβούργο.