Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου

 

Το «Απ’ τα κόκαλα βγαλμένα» είναι ένα βιβλίο που κουβαλάει τον παλμό της ίδιας της ζωής. Tο χάος, την αγωνία, το χιούμορ και τον παραλογισμό που συναντά κανείς στα δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας. Ο συγγραφέας, Γιώργος Δενδρινός, με την ιδιότητα του ορθοπαιδικού γιατρού, ξέρει πολύ καλά τι περιγράφει. Το αποτέλεσμα είναι ένα μείγμα ρεαλισμού και υπερβολής, μια κωμικοτραγική τοιχογραφία της ελληνικής πραγματικότητας.

Όσοι είστε περίπου στην ηλικία μου, ίσως και λίγο μεγαλύτεροι, θα εξοικειωθείτε γρήγορα με το κλίμα στο νοσοκομείο των Αγίων Πάντων, ένα νοσοκομείο που επινόησε ο συγγραφέας για να αποτυπώσει μια τραγελαφική πραγματικότητα που, για πολλούς γιατρούς της εποχής, ήταν η καθημερινότητά τους. Μπορεί να έχετε δει και την ταινία του Σωτήρη Γκορίτσα που κυκλοφόρησε το 2011 και απέσπασε αρκετά βραβεία! Τρία βραβεία Ακαδημίας Κινηματογράφου (Α’ και Β’ ανδρικού ρόλου, μοντάζ) και βραβείο Α’ καλύτερης ταινίας στο φεστιβάλ του Λος Άντζελες (LAGFF).

Το ύφος του Δενδρινού είναι άμεσο, κοφτερό, με μια λιτή γλώσσα που θυμίζει πολλές φορές τον προφορικό λόγο. Δεν υπάρχει καμία διάθεση εξωραϊσμού. Ο συγγραφέας γράφει για τα πράγματα όπως είναι. Για τα εξαντλητικά ωράρια, τις ελλείψεις σε υλικά, την αδιαφορία της διοίκησης, αλλά και για την ανθρώπινη πλευρά των γιατρών και των ασθενών. Μέσα σε όλα αυτά, παρεμβάλλεται ένα πικρό χιούμορ, που συχνά γίνεται η μόνη σανίδα σωτηρίας τόσο για τον αναγνώστη όσο και για τους ήρωες.

Ο αναγνώστης νιώθει ότι παρακολουθεί σχεδόν από μέσα την καθημερινότητα ενός νέου γιατρού. Οι σκηνές, άλλοτε κωμικές κι άλλοτε τραγικές, δημιουργούν ένα διαρκές σκαμπανέβασμα συναισθημάτων, από το γέλιο μέχρι την αγανάκτηση. Αναγνωρίζει όμως την ελληνική πραγματικότητα, που δυστυχώς δεν έχει αλλάξει και πολύ τα τελευταία χρόνια.

Το βιβλίο δεν είναι απλώς μια καταγραφή εμπειριών, είναι και ένα σχόλιο πάνω στο σύστημα υγείας. Ο Δενδρινός αναδεικνύει τις παθογένειες, τη γραφειοκρατία και την αδιαφορία, αλλά και τις μικρές στιγμές ανθρωπιάς που σώζουν την κατάσταση. Πρόκειται για μια σάτιρα και ταυτόχρονα για μια μαρτυρία.

Επιπλέον, θίγεται και το θέμα της προσωπικής αντοχής. Ο γιατρός-πρωταγωνιστής παλεύει να ισορροπήσει ανάμεσα στο λειτούργημά του και στην επιβίωσή του μέσα σε ένα σύστημα που φθείρει ψυχικά και σωματικά. Χωρίς να θεωρεί πως όλοι οι γιατροί είναι ήρωες, αφού μας δείχνει τόσο την ανθρωπιά, όσο και την απληστία μερικών, αλλά και πως τόσο κάποιοι από τους γιατρούς, όσο και το ίδιο το σύστημα, εκμεταλλεύονται τις ατέλειες ή τα «παραθυράκια», ώστε να επωφεληθούν οι ίδιοι.

Η ανάγνωση είναι έντονη και καθόλου ουδέτερη. Είναι από αυτά τα βιβλία που σε κάνουν να γελάς δυνατά σε μια σελίδα και στην επόμενη να σφίγγεται το στομάχι σου. Δεν υπάρχει ίχνος ωραιοποίησης, γι’ αυτό και το βιβλίο μοιάζει τόσο αληθινό.

Για κάποιον που έχει εμπειρία από το ΕΣΥ, το βιβλίο μπορεί να λειτουργήσει ως καθρέφτης. Για τους υπόλοιπους αναγνώστες, είναι μια αποκαλυπτική βουτιά στον κόσμο της ελληνικής υγείας, παρουσιασμένος με αφοπλιστική ειλικρίνεια.

Το «Απ’ τα κόκαλα βγαλμένα» είναι ένα έργο που ισορροπεί ανάμεσα στη σάτιρα και την κοινωνική κριτική. Είναι ένα βιβλίο που σε κάνει να σκεφτείς, να γελάσεις, να θυμώσεις και να συγκινηθείς. Η γραφή του Δενδρινού έχει μια αυθεντικότητα που σπανίζει και μια δύναμη που δύσκολα αφήνει τον αναγνώστη αδιάφορο.

Το αγάπησα! Μου θύμισε εποχές που βλέπω μόνο μέσα από ταινίες που πλέον θεωρούνται καλτ, αλλά που έχω ζήσει σε κάποια φάση της ζωής μου.

 

Εκδόσεις Μεταίχμιο

 

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο Γιώργος Δενδρινός είναι γιατρός ορθοπεδικός. Γεννήθηκε και σπούδασε στην Αθήνα ενώ μετεκπαιδεύτηκε και εργάστηκε στην Οξφόρδη της Μεγάλης Βρετανίας και τη Μινεάπολη των ΗΠΑ. Εργάστηκε συνολικά είκοσι χρόνια σε δημόσιες ελληνικές υγειονομικές δομές, και κατόπιν στον ιδιωτικό χώρο. Με τη λογοτεχνία ξεκίνησε κάπως τυχαία με τη βιωματική καταγραφή της θητείας του ως αγροτικός γιατρός στην Κρήτη Υπηρεσία υπαίθρου (Κέδρος 1999). Ακολούθησαν τα αφηγήματα Σάμαλι και κωκ (Κέδρος 2005), Απ’ τα κόκαλα βγαλμένα (Κέδρος 2008 & Μεταίχμιο 2025), Μαύρες οχιές μας ζώσανε (Μεταίχμιο 2012), Πάει η μουστάρδα στην κρεμ μπρουλέ; (Μεταίχμιο 2015), Είδες να μαδάνε την κότα (Πατάκης 2021), Ωχ, η μέση μου! (Πατάκης 2023). Το Είδες να μαδάνε την κότα – Ιστορία μιας οικογένειας και ενός αιώνα τιμήθηκε με το Βραβείο Αφηγηματικού Λόγου της Ακαδημίας Αθηνών – Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη. Το Απ’ τα κόκαλα βγαλμένα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον σκηνοθέτη Σωτήρη Γκορίτσα το 2011.