Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου

 

«Ίσως κάπου υπάρχει κάποιος άντρας που θα σέβεται τα λόγια μου, θα ακούει την προειδοποίησή μου.»

Πόσοι από εμάς γνωρίζουμε την Μέδουσα της Ελληνικής μυθολογίας; Αν όχι όλοι, οι περισσότεροι. Πόσοι από εμάς όμως ενδιαφερθήκαμε ποτέ να μάθουμε την ιστορία της; Πως δημιουργήθηκε αυτό το πλάσμα, αυτή η όμορφη γυναίκα με φίδια αντί για μαλλιά, που μπορούσε να σκοτώσει με μια ματιά; Πολλοί ίσως γνωρίζετε ότι ήταν μία από τις τρεις γοργόνες, η θνητή εξ αυτών. Οι αδερφές της, η Σθενώ και η Ευρυάλη ήταν οι αθάνατες. Διάφοροι μύθοι υπάρχουν για το τι έγινε. Σε άλλους κατηγορήθηκε η Μέδουσα γιατί την πρόσεξε ο Ποσειδώνας, σε άλλους ήταν ένα δώρο της θεάς Αθηνάς.

Στην εκδοχή αυτή που διάβασα σε τούτο το βιβλίο, η Μέδουσα ήταν μια πανέμορφη δεκατετράχρονη κοπέλα που αγαπούσε το νερό και τη θάλασσα. Κάθε μέρα έβγαινε με το βαρκάκι της στα ανοιχτά και παρέα με τον σκύλο της, περίμενε τις αδερφές της που βουτούσαν για να φέρουν τροφή. Σε αυτές της τις εξορμήσεις, την πρόσεξε ο θεός Ποσειδώνας και προσπάθησε να την πείσει να ενδώσει. Εκείνη δεν ανταπέδιδε το βλέμμα του όμως, και κάτι τέτοιο, ένας θεός, δεν μπορούσε να το δεχτεί. Προκαλώντας ένα παλιρροιακό κύμα και απειλώντας να την πνίξει κι αυτή και τον σκύλο της την ανάγκασε να του δώσει μια υπόσχεση. Η όμορφη Μέδουσα, που οι συγχωριανοί της δεν την έβλεπαν με καλό μάτι γιατί είχε ομορφιά και κάλλη και δεν έδινε στον Ποσειδώνα αυτά που του είχε υποσχεθεί, αναγκάστηκε να καταφύγει σε ένα ναό της θεάς Αθηνάς, από την οποία ζήτησε βοήθεια. Όμως ο Ποσειδώνας τη βρήκε κι εκεί και βεβήλωσε και την κοπέλα και τον ναό. Η θεά Αθηνά θύμωσε με τη Μέδουσα που προκάλεσε τον Ποσειδώνα και την τιμώρησε κι αυτή και τις αδερφές της.

Η Jessie Burton μας δίνει μια εκδοχή του μύθου, όπως αυτή προτιμά να μεταφράσει, μιλώντας μέσα από την ηρωίδα της για θέματα που δυστυχώς είναι σύγχρονα και επίκαιρα, ενώ θα μπορούσαν να έχουν εκλείψει εδώ και αιώνες, αν όχι χιλιετίες. Μαθαίνουμε από τα ίδια τα λόγια της Μέδουσας πως η ομορφιά είναι κατάρα. Δεν μας είναι κάτι άγνωστο όμως, μιας και δεν είναι λίγες οι ιστορίες που έχουμε διαβάσει, ακούσει ή δει με τα μάτια μας, όπου μια όμορφη κοπέλα κατηγορείται για την ομορφιά της, λες και την επέλεξε, λες και την έκλεψε ή τη στέρησε από κάποιον άλλο άνθρωπο. Οι γείτονές της διχάζονταν σχετικά με το πόσο όμορφη ήταν και όσοι τη φθονούσαν, παράλληλα την κατηγορούσαν. Όταν μπήκε στο στόχαστρο του Ποσειδώνα, πάλι αυτή κατηγορούσαν που τον προκάλεσε και δεν του έδωσε αυτό που θέλει. Όπως δυστυχώς, ακόμα και σήμερα, όταν μια γυναίκα μπει στο στόχαστρο κάποιου άντρα που (της) φέρεται άσχημα, πολλοί θα την κατηγορήσουν που τον προκάλεσε με την ομορφιά της, το ντύσιμό της, την ίδια της την ύπαρξη. Και ανάμεσα σε αυτούς που θα την κατηγορήσουν θα βρει κανείς και πολλές γυναίκες. Γυναίκες που ζηλεύουν την ομορφιά και την προσοχή που αυτές ποτέ δεν είχαν, γυναίκες που γαλουχήθηκαν να πιστεύουν πως είναι κατώτερα όντα, πως οι άντρες έχουν πάντα δίκιο, πως ο σκοπός τους στη ζωή είναι να (εξ)υπηρετούν τους άντρες. Γυναίκες που δεν έχουν κανένα σεβασμό στο φύλο τους, αλλά ούτε και στον ίδιο τους τον εαυτό. Αυτές τις ζηλιάρες γυναίκες αντιπροσωπεύει η θεά Αθηνά, που αντί να τιμωρήσει τον Ποσειδώνα που βεβήλωσε το ναό της, τιμωρεί την δεκατετράχρονη Μέδουσα.

Το κείμενο της Burton συνοδεύει η μοναδική εικονογράφηση της Olivia Lomenech Gill που δίνει σώμα και ζωή στους ήρωες του βιβλίου και μαγνητίζει τη ματιά του αναγνώστη.

 

Εκδόσεις Διόπτρα

 

 

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα