«Ηλέκτρα» από τη Jennifer Saint #BookReview

Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου

 

Τρεις γυναίκες. Μία καταραμένη δυναστεία. Και μια αιώνια δίψα για εκδίκηση.

Η Jennifer Saint επιστρέφει μετά την «Αριάδνη» με ένα ακόμη μυθιστόρημα εμπνευσμένο από την ελληνική μυθολογία, και αυτή τη φορά εστιάζει στη μοίρα των γυναικών της πιο τραγικής οικογένειας του αρχαίου κόσμου, των Ατρειδών. Η «Ηλέκτρα» είναι ένα βαθιά θηλυκό, σκοτεινό και ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα, που ξαναγράφει τον μύθο του Τρωικού Πολέμου μέσα από τα μάτια τριών ηρωίδων, της Κλυταιμνήστρας, της Κασσάνδρας και, φυσικά, της Ηλέκτρας. Σαν λάτρης της ελληνικής μυθολογίας και των retelling γενικότερα, δε θα μπορούσα να μη διαβάσω και αυτό το βιβλίο.

Σε αυτό το βιβλίο, βλέπουμε τον Τρωικό Πόλεμο από μια διαφορετική σκοπιά, αυτή των γυναικών που εμπλέκονται λιγάκι πιο έμμεσα, αλλά που επηρεάζονται πολύ. Μπορεί οι Ατρείδες, ο Μενέλαος και ο Αγαμέμνονας να έμειναν στην ιστορία μέσα από τις αφηγήσεις του Ομήρου, όμως οι γυναίκες που επηρεάστηκαν από αυτόν το πόλεμο δεν έμειναν ούτε εκείνες αφανείς. Οι μεγάλοι αρχαίοι τραγωδοί έγραψαν έργα γι΄ αυτές που παίζονται μέχρι και σήμερα και φυσικά, δεν είναι οι μόνοι που εμπνεύστηκαν από εκείνες!

Σε αντίθεση, λοιπόν, με τις παραδοσιακές αφηγήσεις που εστιάζουν στους άνδρες – ήρωες, βασιλείς, θεούς και πολεμιστές – η Saint δίνει φωνή στις γυναίκες που έμειναν πίσω, που υπέμειναν, που είδαν τις ζωές τους να θρυμματίζονται στο όνομα της δόξας και των θεϊκών προσταγών.

Η Κλυταιμνήστρα είναι η πιο δυναμική και τραγική φιγούρα του μυθιστορήματος. Από σύζυγος του Αγαμέμνονα γίνεται θύμα και τελικά θύτης, σε μια πορεία γεμάτη πόνο, πένθος και δικαιολογημένη οργή. Είναι η φωνή της γυναικείας αντίστασης, αλλά και της ακραίας μητρικής απόγνωσης. Όταν έχασε την Ιφιγένεια, την πρωτότοκή της κόρη, ενώ την ετοίμαζε για γάμο, έχασε τη γη κάτω από τα πόδια της. Αυτό επηρέασε τη σχέση της με τα άλλα της παιδιά, όπως και το γεγονός ότι ορκίστηκε να πάρει εκδίκηση.

Η Κασσάνδρα, η πριγκίπισσα της Τροίας με το προφητικό χάρισμα που κανείς δεν πιστεύει, είναι μια μορφή γεμάτη απελπισία και ειρωνική τραγικότητα. Η Saint μεταχειρίζεται τον μύθο της για να μιλήσει για τη σιωπή και την απαξίωση που συχνά δέχονται οι γυναίκες όταν προσπαθούν να πουν την αλήθεια.

Και τέλος, η Ηλέκτρα, μια ηρωίδα που ζει μέσα από τη λατρεία του πατέρα της και το μίσος για τη μητέρα της. Ίσως ο πιο αμφιλεγόμενος χαρακτήρας του βιβλίου, η Ηλέκτρα εκπροσωπεί την πίστη στην πατριαρχική τιμή και το καθήκον, ακόμη κι όταν αυτό οδηγεί στην αυτοκαταστροφή.

Η γραφή της Jennifer Saint είναι λυρική, σχεδόν ποιητική, με μία απαλή μελαγχολία που διατρέχει ολόκληρο το έργο. Χρησιμοποιεί εναλλασσόμενες αφηγήσεις για να δώσει βάθος στους χαρακτήρες και να φανερώσει τις διαφορετικές όψεις της ίδιας ιστορίας. Παρότι η πλοκή είναι προδιαγεγραμμένη, μιας και βασίζεται σε γνωστούς μύθους, καταφέρνει να κρατήσει το ενδιαφέρον με το συναίσθημα και την εσωτερικότητα των πρωταγωνιστριών.

Αν αγάπησες την «Αριάδνη», τότε η «Ηλέκτρα» θα σε καθηλώσει. Αν είσαι φαν της Madeline Miller και της Natalie Haynes, θα νιώσεις σαν στο σπίτι σου. Και αν αγαπάς τη μυθολογία αλλά ψάχνεις πιο γήινες, ψυχογραφικές αναγνώσεις, τότε η Jennifer Saint είναι η συγγραφέας σου.

Η «Ηλέκτρα» δεν είναι απλώς μια μυθολογική αναδιήγηση. Είναι ένα βιβλίο για τις γυναίκες που παραγκωνίστηκαν στην Ιστορία. Για τη μητέρα, τη θεραπαινίδα, την κόρη, τη δούλη. Για τη γυναίκα που θυσιάστηκε και αυτή που αρνήθηκε να θυσιαστεί. Είναι ένα μυθιστόρημα γεμάτο οργή, ευαισθησία και βαθιά ενσυναίσθηση.

 

Εκδόσεις Κάκτος

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα

Χάρη στην αγάπη της για την αρχαία ελληνική μυθολογία, η Jennifer Saint έκανε κλασικές σπουδές στο King’s College του Λονδίνου. Από τον Σεπτέμβριο του 2022, είναι Επισκέπτρια Ερευνήτρια στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του πανεπιστημίου. Στο μεταξύ, πέρασε δεκατρία χρόνια ως καθηγήτρια Αγγλικών, μοιραζόμενη με τους μαθητές της την αγάπη της για τη λογοτεχνία και τη δημιουργική γραφή. Η Αριάδνη είναι το πρώτο της μυθιστόρημα, η Ηλέκτρα το δεύτερο και η Αταλάντη είναι η πιο πρόσφατη μαγευτική μυθολογική εξιστόρησή της.

 

Leave a comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.