Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου

 

Το νέο βιβλίο του Arne Dahl κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο. Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο μιας νέας σειράς και φέρει τον τίτλο “Επτά μείον ένα”. Ένα καθηλωτικό αστυνομικό θρίλερ που κόβει την ανάσα!

Η Έλεν είναι ένα δεκαπεντάχρονο κορίτσι που έχει εξαφανιστεί. Ο Σαμ Μπέργερ είναι σίγουρος ότι έχει πέσει θύμα απαγωγής, όπως και δύο άλλες κοπέλες στην ηλικία της Έλεν. Με λίγα λόγια υποψιάζεται πως πρόκειται για έναν καθ’ έξη απαγωγέα και εν δυνάμει δολοφόνο. Οι συνάδελφοί του, και ιδιαίτερα το αφεντικό του, δεν πιστεύουν το ίδιο. Ο Σαμ όμως έχει λόγους να το πιστεύει, καθώς υποψιάζεται ότι ο δράστης κρύβεται στο παρελθόν του.

Όλα τα στοιχεία της παράλληλης και μυστικής έρευνας που κάνει ο Σαμ δείχνουν στο ίδιο σημείο. Τα πράγματα δυσκολεύουν όταν στο παιχνίδι μπαίνει ένα ακόμη άτομο από το παρελθόν και φέρνει τους φόβους του Σαμ στην επιφάνεια. Γιατί ο απαγωγέας αφήνει στοιχεία πίσω του για να τα βρει ο Σαμ; Που οδηγεί όλο αυτό; Η Μόλι Μπλουμ από την υπηρεσία ασφαλείας θα βρεθεί στο πλευρό του, έστω κι αν αυτή δεν ήταν η αρχική της επιλογή και μαζί θα προσπαθήσουν να ξετυλίξουν το κουβάρι με τα ερωτήματα.

Όπως καταλαβαίνει ο αναγνώστης πρόκειται για μια νέα σειρά βιβλίων, με το συγκεκριμένο να είναι το πρώτο αυτής και τα οποία φαίνεται να έχουν σαν βασικούς χαρακτήρες το Σαμ Μπέργερ και τη Μόλι Μπλουμ. Είναι ένα καθαρό police procedural που όμως συναρπάζει με τη λογική που ακολουθεί και την πλοκή που δε σταματά να εκπλήσσει. Ο συγγραφέας μα δίνει ένα πολύ δυνατό αστυνομικό θρίλερ δύο διαστάσεων.

Από τη μια έχουμε την υπόθεση που ερευνά ο Σαμ, αυτή της εξαφάνισης της Έλεν, που μάλλον είναι απαγωγή και μάλλον συνδέεται με τις εξαφανίσεις δύο άλλων κοριτσιών. Τα στοιχεία που ενώνουν τις τρεις υποθέσεις δεν είναι ξεκάθαρα στον αναγνώστη, φαίνεται όμως πως είναι αρκετά ξεκάθαρα στο μυαλό του ήρωα που σιγά σιγά δίνει κάποια στοιχεία μέσα από την εξέλιξη της ιστορίας. Δεν είναι ότι δεν ξέρουμε ποιος είναι ο δράστης, αφού ο ήρωας τον έχει ήδη στο μυαλό του από την αρχή και άλλωστε το μαθαίνει και ο αναγνώστης αρκετά νωρίς. Το ζητούμενο είναι να χτιστεί έτσι η πλοκή ώστε να γίνει πιστευτή η επιλογή του δράστη, κάτι που γίνεται από την αρχή και μέχρι το τέλος του βιβλίου, αν και ενδιάμεσα, οι ανατροπές είναι τέτοιες που κάνουν ακόμα και τους ήρωες ν αμφιβάλλουν αν τελικά έχουν τον σωστό άνθρωπο στο στόχαστρο.

Από την άλλη έχουμε το προσωπικό δράμα του ήρωα, που αχνοφαίνεται από τους εφιάλτες που τον βασανίζουν και από τα μυστικά μονοπάτια που ακολουθεί η σκέψη του για να τον οδηγήσει στα δικά του συμπεράσματα όσον αφορά στο δράστη. Ο αναγνώστης δεν μαθαίνει για το παρελθόν και τα όσα βαραίνουν τον ήρωα, παρά μόνο όταν αυτό εξυπηρετεί την πλοκή της ιστορίας. Μέχρι τότε λαμβάνει ψήγματα μόνο των όσων πραγματικά συνέβησαν και όσων θα μπορούσαν να έχουν σημαδέψει το Σαμ. Η αδυναμία και η δειλία του είναι αυτά που προκαλούν τις τύψεις και ενισχύουν τους εφιάλτες που συνεχίζει να βλέπει. Τι όμως οδήγησε εκεί, είναι ένα τελείως διαφορετικό θέμα.

Το γεγονός ότι οι αστυνομικές αρχές δεν πιστεύουν ότι στη Σουηδία υπάρχουν καθ’ έξη δολοφόνοι, είναι το στοιχείο που βοηθά απίστευτα στην πλοκή της ιστορίας. Μόνο έτσι θα μπορούσε να ενισχυθεί αρχικά η επιλογή του Σαμ να ξεκινήσει μια παράλληλη μυστική έρευνα. Τουλάχιστον μέχρι του σημείου που αποκαλύπτονται οι φόβοι για το παρελθόν, τον δράστη και πως αυτός συνδέεται με τον Σαμ. Πολύ μεγάλο θέμα να πιστεύει κανείς πως η χώρα που ζει δεν κινδυνεύει ή δεν μαστίζεται από ολότελα τρελούς ανθρώπους που θα μπορούσαν να κάνουν κακό κατ’ εξακολούθηση. Εδώ τίθεται το ερώτημα του πόσο ασφαλείς νομίζουμε ότι είμαστε αλλά και πόσο ασφαλείς είμαστε τελικά! Όταν δε αυτή η άρνηση έρχεται από τα σώματα προστασίας του πολίτη, τα πράγματα χειροτερεύουν. Οι ειδικοί θα έπρεπε πάντα να έχουν ανοιχτό μυαλό και πιο ολοκληρωμένη άποψη.

Θέλω να μιλήσω και για το άλλο μεγάλο θέμα που θέτει ο συγγραφέας και ουσιαστικά βάζει το σπόρο για σκέψη, αλλά πολύ φοβάμαι πως θα παρασυρθώ και θα αποκαλύψω κομμάτια του βιβλίου που συμβάλλουν στην πλοκή και δεν θα το ήθελα. Θα πω μόνο ότι αφού το διαβάσει κανείς, μπαίνει σε σκέψεις. Πράγματα που μπορεί να θεωρούμε αθώα ή με όχι και τόσο μεγάλο αντίκτυπο, τα τελευταία χρόνια έρχονται στην επιφάνεια σαν πολύ κακές καταστάσεις που φέρουν πάνω τους τα δεινά όλου του κόσμου. Ας είμαστε λοιπόν λίγο πιο προσεχτικοί στη συμπεριφορά μας.

 

Εκδόσεις Μεταίχμιο / Public / Ianos / Greekbooks.gr

 

Λίγα λόγια για τo συγγραφέα

Ο Arne Dahl (Άρνε Νταλ, 1963) δεν υπάρχει. Το ψευδώνυμο αυτό ανήκει στον σουηδό Γιαν Άρναλντ, ο οποίος κατάφερε να διατηρήσει μυστική την ταυτότητά του για αρκετά χρόνια, αλλά στο έκτο βιβλίο της αστυνομικής σειράς του, στην οποία πρωταγωνιστεί η Ομάδα Άλφα −μια ομάδα ειδικά εκπαιδευμένων, ικανότατων αστυνομικών, που παίζουν και τον ρόλο του ήρωα-ντετέκτιβ των βιβλίων του−, το πρόσωπό του αποκαλύφθηκε. Γεννημένος το 1963, εργαζόταν ως κριτικός και δημοσιογράφος, ενώ με το Misterioso καθιερώθηκε διεθνώς ως ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους συγγραφείς αστυνομικού στην Ευρώπη. Ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης χαρακτηριστικά αναφέρει: «Η οξυδέρκεια της ματιάς του είναι εντυπωσιακή. Εξίσου εντυπωσιακή είναι η χωρίς φτιασίδια πολιτικής ορθότητας εικόνα της σουηδικής κοινωνίας στα μυθιστορήματά του».

Ο Dahl ήταν πανεπιστημιακός δάσκαλος και μολονότι στα νιάτα του είχε διαβάσει πολύ αστυνομική λογοτεχνία, στη συνέχεια μάλλον τη σνόμπαρε. Το πρώτο του μυθιστόρημα το έγραψε στα 27 του με το πραγματικό του όνομα και με θέμα εμπνευσμένο από τη σφαγή του 1822 στη Χίο, όμως παρά τις θετικές κριτικές δεν εγκατέλειψε την ακαδημαϊκή του καριέρα. Ταινίες όπως η Σιωπή των αμνών και το Seven, ωστόσο, τον οδήγησαν εκ νέου στο δημοφιλές λογοτεχνικό είδος. Όταν λοιπόν θέλησε να αναγεννηθεί, αποφάσισε να ξεκινήσει από το μηδέν, επινοώντας ένα alter ego που αντλούσε από τις νουάρ ρίζες του.

Ο Dahl, ήδη διάσημος ως ένας από τους ανανεωτές του ευρωπαϊκού νουάρ, διαθέτει μια γραφή με νεύρο και ανατροπές που δίνει μια άλλη γοητεία στις αστυνομικές ιστορίες του. Αλλά ίσως η πιο σημαντική συμβολή του είναι η αποκάλυψη μιας άλλης Σουηδίας, μιας χώρας που κάποτε ήταν πρότυπο για τις περισσότερες ευρωπαϊκές και τώρα μοιάζει να έχει προσβληθεί από μια εκτός ελέγχου εγκληματικότητα.

Ο Dahl χρησιμοποιεί τη φόρμα του αστυνομικού μυθιστορήματος με σκοπό να ανοίξει διάλογο με τις εγκάρσιες πληγές της σουηδικής κοινωνίας. Παράλληλα προσδοκά να θέσει καυτά πολιτικά ζητήματα, που επηρεάζουν το διαρκώς εναλλασσόμενο κοινωνικό περιβάλλον. Έτσι, πραγματεύεται άμεσα ή έμμεσα διάφορα θέματα αιχμής, από τις άδικες και στημένες από την αστυνομία καταδίκες μέχρι εικόνες της κρίσης που ταλανίζει τη Σουηδία και όχι μόνο, ενώ ορισμένα ζητήματα που τον απασχολούν συχνά εμφανίζονται στα περισσότερα έργα του, όπως ο ρατσισμός, η τρομοκρατία, η παράνομη μετανάστευση, η διαφθορά, η έκπτωση της ηθικής και των κοινωνικών αξιών, η δύναμη της εξουσίας και του χρήματος. Διαβάζοντας τα βιβλία του, μπορούμε να αντιληφθούμε την πολυπλοκότητα και τη δυναμική του κόσμου που μας περιβάλλει.

Τέλος, στα βιβλία του θα συναντήσει κανείς άφθονες μουσικές παραπομπές από τον χώρο της τζαζ και του μπλουζ.

Website / Goodreads / Facebook / Twitter