Συνέντευξη με τη συγγραφέα Κλαίρη Θεοδώρου

Το τελευταίο βιβλίο της Κλαίρης Θεοδώρου με τίλτο “Η αγάπη που δεν άκουσες” κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο από τις Εκδόσεις Ψυχογιός.

Συγγραφέας: ΚΛΑΙΡΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ
Σειρά: Ελληνική Λογοτεχνία
Ημερομηνία Έκδοσης: Οκτώβριος 2017
ISBN: 978-618-01-2132-2
ISBN Ebook: 978-618-01-2133-9
Σελίδες: 424
Τιμή : 17,70 €
Τιμή e-book: 12.99 €

Μέχρι πού μπορεί να φτάσει κανείς για τον έρωτα; Τον αληθινό έρωτα, όχι τον περιστασιακό, τον επιφανειακό, αυτόν που αποσκοπεί στο βόλεμα. Τον έρωτα που κινεί γη και ουρανό, γεννά πολέμους και γίνεται λαίλαπα, αυτόν που ξεπερνά κάθε εμπόδιο, καταφέρνει το αδύνατο, δημιουργεί και γκρεμίζει τα πάντα. Έναν τέτοιο έρωτα βιώνει η Ειρήνη για τον Φίλιππο, τον σύντροφο των παιδικών της χρόνων, τον άνθρωπο που αγκαλιάζει την αναπηρία της, τον μόνο που την αποδέχεται όπως ακριβώς είναι. Έναν τέτοιο έρωτα βιώνει και ο Φίλιππος. Όχι όμως για την Ειρήνη.

Εγκλωβισμένοι σε ένα απόκοσμο σκηνικό, ένα βυθισμένο χωριό-φάντασμα που μετατρέπεται άθελά του σε υγρό τάφο, η Ειρήνη, ο Φίλιππος και όσοι άλλοι εμπλέκονται στη ζωή τους ακροβατούν στην κόψη του ξυραφιού, γίνονται έρμαια των φόβων και των αδυναμιών τους, υποκύπτουν στα πιο κρυφά τους πάθη, αγαπούν, πληγώνουν, σκοτώνουν, θυσιάζουν. Κάποιες φορές, ακόμα και τον ίδιο τους τον εαυτό. Γιατί το ερωτικό κάλεσμα κάποιων πλασμάτων είναι σπάνιο, μοναδικό και δυστυχώς αέναα καταδικασμένο να μην ακούγεται ποτέ, να παραμένει χαμένο στο βυθό της μοναξιάς.

Και τελικά το αιώνιο ερώτημα ανέρχεται για άλλη μια φορά στην επιφάνεια: μπορεί κανείς να ξεφύγει από αυτό που του όρισαν οι μοίρες, να υπερνικήσει τη μοναξιά και τη διαφορετικότητά του; Αντέχει να κολυμπήσει αντίθετα στο ρεύμα; Κι αν ναι, με ποιο τίμημα;

Εκδόσεις Ψυχογιός

Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου “Η αγάπη που δεν άκουσες” το Chill and read συνομίλησε με τη συγγραφέα, την ευχαριστεί πολύ για το χρόνο και τις απαντήσεις της και σας καλεί να την γνωρίσετε κι εσείς!

Αγαπητή κα Θεοδώρου, τις θερμές μας ευχές για το νέο σας βιβλίο που κυκλοφόρησε μόλις πριν ένα μήνα από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, με τίτλο «Η αγάπη που δεν άκουσες». Ποιο ήταν το έναυσμα για την ενασχόλησή σας με τον κόσμο της λογοτεχνίας και το αντικείμενο της συγγραφής;

Το να γράφω είναι για εμένα τρόπος έκφρασης, ένα είδος ψυχικής ανάγκης, μια διέξοδος στη ρουτίνα της καθημερινότητας. Έγραφα λοιπόν πάντα, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, από παιδάκι στην ουσία. Σε μια δύσκολη στιγμή της ζωής μου, το 2007, ένιωσα για πρώτη φορά την ανάγκη να προχωρήσω ένα βήμα παραπέρα, ώστε να επικοινωνήσω μέσα από τα γραπτά μου με τον κόσμο. Και κάπως έτσι ήρθε στο φως το πρώτο μυθιστόρημά μου με τίτλο “Salvadera”.
Τι είναι αυτό που σας εμπνέει να φτιάξετε μια καινούρια ιστορία και τους χαρακτήρες της; Είναι η ιστορία που έρχεται πρώτη ή ο χαρακτήρας;

Πρώτα υπάρχει μια ιδέα, μετά στήνεται το κατάλληλο σκηνικό και στη συνέχεια γεννιούνται οι ήρωες που θα την πλαισιώνουν. Και από το σημείο αυτό και μετά ξεκινά ένας μαγικός χορός, όπου τα πάντα αλληλοσυμπληρώνονται και “κουμπώνουν” μεταξύ τους.
Τι σημαίνει για σας η συγγραφή ενός βιβλίου; Ποια είναι τα συναισθήματά σας όταν γράφετε;

Η συγγραφή είναι η προσωπική μου ψυχοθεραπεία. Είναι ο τρόπος μου να εκφράζομαι, να εξωτερικεύω αυτά που νιώθω, να καταπολεμώ το άγχος, να εκτονώνομαι. Το βύθισμα μου λοιπόν σε άλλους, φανταστικούς κόσμους μου είναι απίστευτα ευεργετικό και λυτρωτικό, καθώς αισθάνομαι πληθώρα συναισθημάτων, συχνά αλληλοσυγκρουόμενων να με κατακλύζουν όσο ξετυλίγεται η ιστορία. Ουκ ολίγες φορές έχω κλάψει πάνω από τα γραπτά μου…
Τι είναι η έμπνευση, για σας προσωπικά αλλά και γενικά; Υπάρχουν συγκεκριμένες στιγμές και ώρες της ημέρας που σας είναι πιο εύκολο να γράψετε ή που σας «επισκέπτεται» η έμπνευση;

Η έμπνευση σαφώς έχει ως θεμέλιο τις θεωρητικές αλλά και εμπειρικές, βιωματικές γνώσεις κάθε ατόμου, οι οποίες όμως μεταπλάθονται στο έργο του βάσει ενός προσωπικού οράματος. Έτσι για μένα έμπνευση είναι να βιάζομαι να ανοίξω τον υπολογιστή μου για να αποτυπώσω σε λέξεις όσα βγαίνουν από μέσα μου με ορμητικότητα άγριου χείμαρρου. Έμπνευση είναι να ξυπνώ το βράδυ και να σηκώνομαι σκουντουφλώντας για να σημειώσω κάποια ιδέα που μου ήρθε μέσα στον ύπνο μου. Και τέλος έμπνευση είναι να μην μπορώ να ξεφύγω από την ιδέα που έχω οραματιστεί, αλλά και να είμαι δέσμια από ένα σημείο και μετά των χαρακτήρων και των συμπεριφορών των ηρώων μου, των οποίων- παρότι είναι δημιουργήματά μου- η μοίρα τους, η ανάσα τους και τα θέλω τους καθορίζουν και προδιαγράφουν την πορεία της έμπνευσής μου.
Ποιο στοιχείο του χαρακτήρα σας δυσκολεύει τη γραφή σας;5. Ποιο στοιχείο του χαρακτήρα σας δυσκολεύει τη γραφή σας;

Είμαι πολύ απαιτητική με τον εαυτό μου, μερικές φορές τελειομανής και αυτό συχνά αποδεικνύεται εξαιρετικά χρονοβόρο, καθώς πρέπει να τσεκάρω και την παραμικρή λεπτομέρεια χίλιες φορές.
Πιστεύετε ότι κάποιος γεννιέται συγγραφέας ή είναι κάτι που καλλιεργείται;

Συγγραφέας γεννιέσαι. Και ύστερα γίνεσαι. Ξεκινάς κάπως άτσαλα στην αρχή ξύνοντας τα μολύβια και το μυαλό σου παράλληλα. Κάνεις δειλά τις πρώτες χαριτωμένες, αλλά αδέξιες απόπειρες και σιγά σιγά χτίζεις λέξη-λέξη, γραμμή-γραμμή, σελίδα-σελίδα αυτό που θέλεις να εκφράσεις, αυτό που έχεις ανάγκη να πεις.
Όταν ολοκληρώνετε ένα νέο μυθιστόρημά σας αρκείστε στη δική σας μόνο γνώμη και αξιολόγηση, πριν προχωρήσετε στην έκδοσή του, ή αναζητάτε πρώτα την άποψη κάποιου οικείου σας προσώπου την κρίση του οποίου εμπιστεύεστε;

Τα βιβλία μου τα διαβάζουν πάντα πρώτοι ο άντρας μου και οι γονείς μου. Εμπιστεύομαι απόλυτα την κρίση και τις παρατηρήσεις τους και πέρα από τους μεγαλύτερους θαυμαστές μου είναι παράλληλα και οι πιο σκληροί κριτές. Γιατί αυτοί που πραγματικά αγαπούν, δεν «χαϊδεύουν τα αυτιά».
Είχατε κάποιους «ενδοιασμούς» όταν αποφασίσατε να δώσετε το πρώτο σας βιβλίο προς έκδοση; Αγωνιούσατε ως προς την αποδοχή που θα τύχαινε αυτό από το αναγνωστικό κοινό; Η θεματολογία των βιβλίων σας, πιστεύετε πως παίζει τον δικό της ρόλο στην αποδοχή αυτή;

Δεν θα το έλεγα ενδοιασμό, πίστευα στο έργο μου. Σίγουρα όμως η αγωνία ήταν μεγάλη και η χαρά, όταν το πρώτο μου βιβλίο έγινε δεκτό ακόμα μεγαλύτερη. Φυσικά και επιθυμώ την αποδοχή του κόσμου, δεν επιλέγω όμως τα θέματα μου με βάση τι θα γίνει πιο εύκολα αρεστό, γιατί σε μια τέτοια περίπτωση θα πρόδιδα το ποια είμαι και το γιατί γράφω. Απλά εύχομαι αυτά που εκπέμπω και με εκφράζουν μέσα από το έργο μου, να αγαπηθούν εξίσου και από το αναγνωστικό κοινό. Όπως όμως ήδη προανέφερα η θεματολογία των βιβλίων μου γίνεται με μοναδικό κριτήριο την έμπνευση, την ιδέα μιας στιγμής, ελπίζοντας βέβαια ότι θα έχει και την ανταπόκριση του κοινού.
Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το νέο σας βιβλίο και, γιατί όχι, την ιστορία «πίσω από την ιστορία» που σας οδήγησε στη συγγραφή του;

«Η αγάπη που δεν άκουσες» ξεκινά από ένα άρθρο που συμπτωματικά έπεσε στην αντίληψή μου και αφορούσε μια φάλαινα, την πιο μοναχική φάλαινα του κόσμου, που οργώνει εδώ και είκοσι χρόνια τους ωκεανούς, προκειμένου να προσελκύσει με το τραγούδι της το ταίρι της. Η συγκεκριμένη όμως φάλαινα λόγω μιας γενετικής μετάλλαξης είναι καταδικασμένη να παραμένει για πάντα μόνη, αφού εκπέμπει στα 52 hertz, συχνότητα που δεν ακούν οι άλλες φάλαινες. Παίρνοντας λοιπόν ως έναυσμα την αέναη μοναξιά αυτού του πλάσματος, το βιβλίο καταπιάνεται με θέματα όπως είναι η διαφορετικότητα, η αναπηρία, ο αποκλεισμός, ο ανεκπλήρωτος έρωτας, πάνω απ’ όλα όμως ο αληθινός έρωτας, αυτός που κινεί γη και ουρανό και μας κάνει να φτάνουμε στα άκρα. Γιατί τελικά ως ποιο σημείο είναι διατεθειμένος να φτάσει κανείς για τον έρωτα και τι ακριβώς έχει τη δύναμη να θυσιάσει; Και όλα αυτά διαδραματίζονται σε ένα απόκοσμο σκηνικό, σε ένα χωριό φάντασμα, που βυθίζεται και γίνεται ο υγρός τάφος ενός μικρού παιδιού.
Ποιοι πιστεύετε ότι σας διαβάζουν; Θα μπορούσατε να περιγράψετε σε αδρές γραμμές το προφίλ του μέσου αναγνώστη των βιβλίων σας;

Αν κρίνω από τις διάφορες αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και από τις βιβλιοπαρουσιάσεις, που έγιναν στο προηγούμενο βιβλίο μου σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, το αναγνωστικό μου κοινό είναι πλατύ. Πολλοί είναι οι αναγνώστες που έχουν προσωπικές εμπειρίες και βιώματα με τον τόπο και το χρόνο των γεγονότων που αφορούν το θέμα του βιβλίου μου, κάτι που με ευχαριστεί ιδιαίτερα, καθώς διαπιστώνω τη συγκίνηση και τον ενθουσιασμό με τον οποίο συμμετέχουν στα δρώμενα. Επίσης πολλοί είναι αυτοί που μου έχουν πει πως επιτέλους κάποιος έπρεπε να μιλήσει για κάποια πράγματα. Άλλοι αναγνώστες πάλι είναι αυτοί που εντυπωσιάζονται μαθαίνοντας κάτι που δεν γνώριζαν και ποτέ δεν τους είχε περάσει από το μυαλό. Γενικά όμως πιστεύω πως ο μέσος αναγνώστης των βιβλίων μου είναι αυτός που αγαπά το διάβασμα και τη λογοτεχνία και αναζητά ένα έργο ενδιαφέρον, καλογραμμένο και με θέματα που να τον αγγίζουν με τη διαχρονικότητα και τον κοινωνικό τους προβληματισμό.
Πιστεύετε πως ο συγγραφέας πρέπει να ταξιδεύει ώστε να έχει κάποια βιώματα από τις χώρες, τις πόλεις και τις τοποθεσίες τις οποίες, τυχόν, περιγράφει στα βιβλία του και πόσο εφικτό είναι αυτό στην πράξη κατά τη γνώμη σας; Είναι απαραίτητο κάτι τέτοιο, απλά και μόνο, για την «διεύρυνση των οριζόντων» του;

Πιστεύω ακράδαντα ότι οι άνθρωποι γενικότερα, αλλά κυρίως οι συγγραφείς πρέπει να ταξιδεύουν. Δεν υπάρχει τίποτα πιο ουσιαστικό από τα ταξίδια σε συνδυασμό με την ανάγνωση βιβλίων, προκειμένου να διευρύνει κανείς τους ορίζοντες του, να αποκτήσει νέα ερεθίσματα – συγγραφικά ή μη – να γεμίσει εικόνες, γεύσεις και αρώματα. Μόνο τότε το ταξίδι αυτό υλοποιείται και μπορεί να μετατραπεί σε νοητό για μεν τον δημιουργό μέσα από τη συγγραφή, ενώ για τον αναγνώστη μέσα από την ανάγνωση της λογοτεχνίας.
Πόσο σας έχει επηρεάσει το διάστημα της διαμονής σας στη Γερμανία στη διαμόρφωση του χαρακτήρα σας και του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζετε τα πράγματα; Πιστεύετε ότι φαίνεται κάποια διαφορά στα γραπτά σας;

Σίγουρα έχουν εντυπωθεί μέσα μου βιώματα, εικόνες και συναισθήματα από τα χρόνια που έζησα στη Στουτγάρδη και στο Μόναχο, στοιχεία που πολλές φορές γίνονται εμφανή στον γραπτό μου λόγο. Το πιο σημαντικό όμως στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι λόγω της παραμονής μου στη Γερμανία και των μετέπειτα σπουδών μου ήρθα σε επαφή με έργα σπουδαίων Γερμανών λογοτεχνών, όπως του Γκύντερ Γκρας, του Χάινριχ Μπελ, του Έρμαν Έσσε, του Έριχ Κέστνερ, του Τόμας Μαν και πολλών άλλων, έργα που διαμόρφωσαν ακόμα και υποσυνείδητα πολλές φορές τη λογοτεχνική μου σκέψη και τις πηγές έμπνευσής μου.
Υπάρχει κάποιος λόγος για τον οποίο θα σταματούσατε να γράφετε;

Μονάχα αν πάψω να αναπνέω…
Η Κλαίρη Θεοδώρου διαβάζει; Τακτικά; Αραιά; Ποιο είδος λογοτεχνίας προτιμάτε; Τι διαβάζετε σήμερα;

Η Κλαίρη Θεοδώρου διαβάζει αδιάκοπα και αγαπά πολλά είδη λογοτεχνίας. Τη διακρίνει μια ιδιαίτερη αδυναμία στο Μαγικό Ρεαλισμό, ενθουσιάζεται όμως και όταν κρατά ένα καλό αστυνομικό στα χέρια της. Αυτή τη στιγμή διαβάζω το “Οι φωνές του ποταμού Παμάνο” του Καμπρέ Ζομ και το βρίσκω εξαιρετικό, όπως και το πιο πρόσφατο “Confiteor”.
Ποια βιβλία έχετε διαβάσει περισσότερο από μία φορά; Πόσο η ανάγνωση βιβλίων άλλων συγγραφέων επηρεάζει τη δική σας γραφή;

Το τι διαβάζουμε καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το ποιοι είμαστε, πώς σκεφτόμαστε, πώς εκφραζόμαστε και άρα και πώς γράφουμε, όταν γράφουμε. Όλοι οι συγγραφείς, όλα τα βιβλία, όλα τα είδη τέχνης διακατέχονται από συγκεκριμένες επιρροές, άλλες φορές συνειδητές και άλλες υποσυνείδητες. Είναι άλλωστε γνωστό, πως δεν υπάρχει παρθενογένεση σε καμία μορφή τέχνης.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;

Υπάρχουν πολλά ονόματα που θαυμάζω και απολαμβάνω πάντα να διαβάζω έργα τους. Ξεχωρίζω από τους σύγχρονους και την εγχώρια λογοτεχνία τον Γιάννη Ξανθούλη, τον Ισίδωρο Ζουργό, την Ευγενία Φακίνου και τη Ζυράννα Ζατέλη, ενώ έχω ιδιαίτερη αγάπη στους Ισπανόφωνους συγγραφείς, όπως ο Μάριο Βάργκας Λιόσα, ο Κάρλος Ρουίθ Θαφόν, ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, ο Χουάν Μαρσέ και τόσοι άλλοι. Από τους κλασσικούς συγγραφείς επηρεάστηκα ιδιαίτερα από τον Τζωρτζ Όργουελ και τον Ντοστογιέφσκι.
Ποια είναι τα 5 αγαπημένα σας βιβλία όλων των εποχών;

Δύσκολη ερώτηση! Θα μπορούσα να σας πω 105… Αφού μιλάμε όμως για 5, θα πω τα εξής:“Ο Έρωτας στα Χρόνια της Χολέρας” του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, το “Τενεκεδένιο Ταμπούρλο” του Γκύντερ Γκρας, το “Άρωμα του Ονείρου” του Τομ Ρόμπινς, το “1984” του Τζωρτζ Όργουελ και το “Και με το φως του λύκου επανέρχονται” της Ζυράννας Ζατέλη.
Ποιος μυθιστορηματικός ήρωας από την ελληνική και ξένη λογοτεχνία, είναι ο αγαπημένος σας;

Είναι η Αλεπού από τον Μικρό Πρίγκηπα του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ . Γιατί, “μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά, την ουσία δεν τη βλέπουν τα μάτια”.
Ποια είναι η γνώμη σας για τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία σε σύγκριση με παλιότερες εποχές;

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό που στις μέρες μας η ελληνική λογοτεχνία γνωρίζει άνθηση. Γιατί δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχει πλούσια και αξιόλογη λογοτεχνική παραγωγή. Η κάθε εποχή όμως με τα προβλήματά της δίνει εναύσματα στους δημιουργούς να τα αποτυπώσουν, να εκφράσουν τις απόψεις τους μέσα από τα έργα τους και να δουν μέσα από το δικό τους βλέμμα τα γεγονότα και τις συνθήκες που τα διαμορφώνουν.
Γιατί πιστεύετε πως πρέπει να διαβάζουμε βιβλία;

Η ανάγνωση βιβλίων πέρα από τη διεύρυνση της γνώση και την καλλιέργεια της γλώσσας με τον εμπλουτισμό του λεξιλογίου βελτιώνει την κρίση και τη φαντασία, συμβάλλει στην πνευματική μας εγρήγορση, αυξάνει την ικανότητα εστίασης, βελτιώνει τη μνήμη, βοηθά στην ανάπτυξη των αναλυτικών διανοητικών μας δυνατοτήτων, μας ψυχαγωγεί, μας ηρεμεί συμβάλλοντας στη μείωση του άγχους. Είναι ένα μοναδικό μέσο δια βίου αυτομόρφωσης . Επιπλέον είναι μοναδικά τα αισθήματα που κατακλύζουν έναν βιβλιόφιλο, όταν πρωτοξεφυλλίζει ένα βιβλίο, όταν παρατηρεί το εξώφυλλο και πρωτοδιαβάζει το οπισθόφυλλο, όταν ανατρέχει στη βιβλιοθήκη του για να ξαναδιαβάσει ένα συγκεκριμένο χωρίο, όταν υπογραμμίζει ανάμεσα στις γραμμές του βιβλίου κάτι που του έκανε εντύπωση. Είναι ακαταμάχητη επίσης η γοητεία, όπως αναφέρει και ο Carlos Ruiz Zafón, από αυτό το αξεπέραστο “άρωμα χαρτιού και μαγείας” που αναπνέει κανείς μέσα στο βιβλιοπωλείο και που, περιέργως, “κανένας ποτέ δεν σκέφτηκε να εμφιαλώσει”. Γιατί, τελικά, το βιβλίο είναι πάθος. Είναι μία συνήθεια η οποία καλλιεργείται, ανθίζει και καρπίζει πνευματικούς καρπούς. Και κατά τον Κικέρωνα “Αν έχεις έναν κήπο και μια βιβλιοθήκη, έχεις όλα όσα σου χρειάζονται” .

Η ΚΛΑΙΡΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ γεννήθηκε στην Ελλάδα και πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια στη Γερμανία. Ζει στην Αθήνα με τον άντρα της και τα τέσσερα σκυλιά τους και λατρεύει τα ταξίδια. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών και έχει πραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές στη Διδακτική Ξένων Γλωσσών και την Εκπαιδευτική Αξιολόγηση. Επίσης έχει σπουδάσει φωτογραφία κι έχει εργαστεί ως φωτογράφος και συντάκτρια σε ελληνικά περιοδικά. Σήμερα εργάζεται σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ενώ παράλληλα ασχολείται με την καλλιτεχνική φωτογραφία, συμμετέχοντας σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις. Η Αποικία της Λήθης είναι το τρίτο μυθιστόρημά της. Κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία της Salvadera και Globus.