Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου
Έχω καταλήξει ότι τα βιβλία των Εκδόσεων Οξύ με τα άσπρα εξώφυλλα, αυτά που ανήκουν στην κατηγορία «Δυστοπία», θα είναι βιβλία που θα μου αρέσουν! Έχω διαβάσει τρία από αυτά μέχρι στιγμής, με τη «Δύναμη» να είναι το τρίτο, και περιμένω να δω ποιο θα είναι το επόμενο!!
Στο βραβευμένο με Baileys (2017) «Η δύναμη», οι γυναίκες ανακαλύπτουν ξαφνικά πως έχουν τη Δύναμη. Μπορούν με μια απλή επαφή να προκαλέσουν ηλεκτροπληξία και να προκαλέσουν αφόρητο πόνο ή ακόμα και το θάνατο σε όποιον εκείνες επιθυμήσουν. Εμφανίζεται αρχικά σε νεαρές κοπέλες μικρής ηλικίας, οι οποίες μπορούν να την «ξυπνήσουν» στις μεγαλύτερες. Καμία γυναίκα δε μένει χωρίς έστω και ένα ελάχιστο ψήγμα δύναμης, αν το έχει κάποια άλλη κοντά της. Οι άντρες σε όλο τον πλανήτη συνειδητοποιούν πως έχουν πλέον χάσει κάθε έλεγχο. Η ώρα των κοριτσιών έχει φτάσει και κανείς δεν ξέρει που μπορεί να οδηγήσει όλο αυτό. Ένας νέος πόλεμος αναγεννιέται ανάμεσα στα δύο φύλα, ποιο δυνατός και πιο έντονος από ποτέ. Πλέον πολλά μπορούν να συμβούν. Πολλά περισσότερα από όσα έγιναν ποτέ στο παρελθόν. Ήρθε η ώρα της εκδίκησης.
“You have been taught that you are unclean, that you are not holy, that your body is impure and could never harbour the divine. You have been taught to despise everything you are and to long only to be a man. But you have been taught lies.”
― The Power
Επί τόσους αιώνες οι γυναίκες ζουν σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία που δεν τους φέρεται πάντα με τον καλύτερο τρόπο. Στα περισσότερα μέρη της γης, η γυναίκα θεωρείται κατώτερο ον και αντιμετωπίζεται ως τέτοιο. Σε άλλα πάλι θεωρείται απλά ένα ακόμη αντικείμενο, ή ένα βραβείο. Όσα πιο πολλά τέτοια βραβεία έχει κάποιος τόσο πιο σημαντικός ή τόσο πιο άντρας θεωρείται ή νιώθει. Δεν ξέρω ποιο είναι χειρότερο. Ένας τεράστιος αριθμός γυναικών κακοποιείται καθημερινά και δεν τολμάει να μιλήσει. Τις περισσότερες φορές αυτή η κακοποίηση συμβαίνει μέσα στο ίδιο της το σπίτι, πολλές φορές συμβαίνει στο χώρο εργασίας. Άλλες πάλι, σε ακραίες περιπτώσεις ή ίσως όχι και τόσο ακραίες, γυναίκες πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης. Χάνουν την προσωπικότητα και την ελευθερία τους και γίνονται σκλάβες.
Πως θα αντιδρούσαν άραγε όλες αυτές οι καταπιεσμένες, κακοποιημένες γυναίκες αν αποκτούσαν ξαφνικά μια τέτοια δύναμη; Θα ήταν μεγαλόψυχες ή εκδικητικές; Πόσα πράγματα θα έκαναν καλύτερα από ότι οι άντρες; Θα έφτιαχναν έναν καλύτερο κόσμο για όλους ή μόνο για γυναίκες; Θα φέρονταν με τον καλύτερο τρόπο, τον αγνό, αυτόν που προστάζει ο Θεός στον οποίο πιστεύουν ή θα πήγαιναν κατευθείαν πίσω στο Θεό της Παλαιάς Διαθήκης, τον εκδικητή Θεό και θα ακολουθούσαν αυτό το παράδειγμα; Θα υπήρχε χάος τελικά ή τάξη σε όλο τον κόσμο;
“The shape of power is always the same: it is infinite, it is complex, it is forever branching. While it is alive like a tree, it is growing; while it contains itself, it is a multitude. Its directions are unpredictable; it obeys its own laws. No one can observe the acorn and extrapolate each vein in each leaf of the oak crown. The closer you look, the more various it becomes. However complex you think it is, it is more complex than that. Like the rivers to the ocean, like the lightning strike, it is obscene and uncontained.”
― The Power
Όπως κάθε καταπιεσμένος λαός, δεν πιστεύω πως σε μια τέτοια περίπτωση οι γυναίκες θα αντιδρούσαν διαφορετικά από ότι οι άντρες. Ναι είναι πιο συναισθηματικά όντα, είναι όμως και πιο εκδικητικά. Δεν είναι τυχαίο που όλοι οι κωμικοί του κόσμου, στα νούμερά τους έχουν πάντα και ένα κομμάτι για το πόσο καλά θυμούνται οι γυναίκες όσα τις έχουν πληγώσει, όσα τις έχουν ταπεινώσει και όσα τις έχουν θυμώσει. Είμαι απολύτως σίγουρη πως όλα αυτά που θυμούνται θα ήθελαν να τα βάλουν σε τάξη και η μεγαλοψυχία δεν βγαίνει εύκολα στον άνθρωπο.
Η Alderman δίνει τη δική της εκδοχή στη συγκεκριμένη περίπτωση. Χρησιμοποιεί τρεις ηρωίδες και έναν ήρωα και προσπαθεί μέσα από τα μάτια τους, τις αποφάσεις και τις αντιδράσεις τους να συνοψίσει ολόκληρο τον κόσμο. Προσθέτει σκίτσα ή εικόνες από υποτιθέμενες ανασκαφές και ευρήματα που υποστηρίζουν τη θεωρία της ύπαρξης της δύναμης από αρχαιοτάτων χρόνων. Προσπαθεί να το κάνει πιο ρεαλιστικό. Αυτό που θέλει να μας θυμίσει είναι πως η δύναμη είναι μεθυστική, όποιος και αν την έχει και πως ο άνθρωπος δεν αλλάζει. Αν το κάνει θα είναι κατά πάσα πιθανότητα προς το χειρότερο.
Εκδόσεις Οξύ / Book Depository
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
H Naomi Alderman γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1974. Η Ανυπακοή, το πρώτο της βιβλίο, απέσπασε το βραβείο Orange για πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέα και έγινε κινηματογραφική ταινία με τις Ρέιτσελ Βάις και Ρέιτσελ ΜακΆνταμς