Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου
* το λες κι αναποδιά
Όπως έχω πει πολλές φορές στο παρελθόν, προσπαθώ πάντα να διαβάζω βιβλία νέων συγγραφέων και να δίνω την ευκαιρία στη φωνή τους να ακουστεί τόσο στα δικά μου αυτιά, όσο και σε όσους ακούν, ή αν θέλετε καλύτερα, διαβάζουν εμένα! Μια τέτοια περίπτωση είναι και αυτή του Ιωάννη Βαβίτσα, το πρώτο μυθιστόρημα του οποίου είχα την χαρά και την τιμή να διαβάσω πριν από λίγες μέρες.
Στο βιβλίο του αυτό, ο συγγραφέας φέρνει διαφορετικές εποχές και διαφορετικούς ανθρώπους κοντά. Ξεκινάμε από το 1987, για να πάμε στο 1900 και να καταλήξουμε στο 1921, από όπου και ξεκινάει η βασική δομή του βιβλίου και προχωράει μέχρι να φέρει τις εποχές και τις ιστορίες κοντά. Ένα καράβι έφτασε το 1987 στην Αμερική. Μια κηδεία και μια γνωριμία έγινε το 1913 στο Αργοστόλι. Ένα άλλο καράβι φτάνει το 1921 στην Αμερική. Οι ιστορίες δύο γυναικών κι ενός άντρα περιπλέκονται στον τόπο και στο χρόνο κι από εκεί που λες τι σχέση μπορεί να έχει το πρώτο καράβι με το δεύτερο, καταλήγεις να λες «Μπαντ Λακ».
Είναι άλλωστε και το βασικό χαρακτηριστικό αυτών των ιστοριών, η συγκεκριμένη φράση. Είναι αυτό που θα πει κανείς αν δε θέλει στην ουσία να ασχοληθεί με την πραγματική αιτία των όσων συμβαίνουν. Μπορεί να μην μπορεί κιόλας, δεν είναι πάντα απαραίτητο το να μη θέλει κάποιος.
Όπως για παράδειγμα ο βασικός ήρωας, ο Λευτέρης. Γνώρισε τη γυναίκα της ζωής του, την Ασπασία, σε μια κηδεία. Αυτό κάποιος θα μπορούσε να μην το θεωρήσει καλό σημάδι. Η αρχή του ζευγαριού είναι δύσκολη, όμως βρίσκουν τον τρόπο. Μέχρι που μια μέρα η τύχη τα φέρνει να είναι ο Λευτέρης στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή. Από αυτή την κακοτυχία θα αρχίσουν τα βάσανά τους που φαίνεται να μην έχουν τελειωμό. Προσπαθώντας να αποφύγει μια άδικη σύλληψη, ο Λευτέρης θα επιβιβαστεί σε ένα καράβι για την Αμερική, όμως ούτε εκεί θα είναι πολύ τυχερός. Θα τον ληστέψουν και θα χάσει και κάτι παραπάνω από τα χρήματα που είχε. Όμως θα κάνει ένα καλό φίλο από εκεί που δεν το περιμένει. Βέβαια η τύχη του δε θα γυρίσει ούτε όταν θα φτάσει στον προορισμό του.
Προσωπικά δεν πιστεύω πως η τύχη έπαιξε μεγάλο ρόλο στα προβλήματα του Λευτέρη. Γνώμη μου είναι πως όλα όσα του «έτυχαν» ήταν αποτέλεσμα των πράξεών αλλά και των αποφάσεων που πήρε. Εκείνο το βράδυ δεν ήθελε να πάει στον τεκέ, πήγε όμως. Κι από εκεί ξεκίνησαν όλα. Ήταν απόφασή του να τρέξει να κρυφτεί για κάτι που δεν έκανε και μάλιστα να φύγει τόσο μακριά. Θα μπορούσε να έχει πάρει μαζί του τη γυναίκα του ή τον αδερφό του. Αποφάσισε να πάει μόνος. Δεν είχε κάποιος δικό του στο ταξίδι να προστατεύουν ο ένας τον άλλο και θεωρούσε ότι τίποτα κακό δε θα μπορούσε να του συμβεί. Όταν τριγυρνάς μες στα μαύρα σκοτάδια τόσο αργά τη νύχτα ή μέσα στην τρικυμία, πας γυρεύοντας για μπελάδες. Όσο για τη σχέση του με το αλκοόλ και τον τζόγο, μόνο κακή τύχη δεν τη λες.
Πόσο ωραία όμως θα ήταν αν μπορούσαμε να ρίξουμε το φταίξιμο κάπου αλλού ε; Αυτό φαίνεται να κάνει κι ο Λευτέρης. Δε φταίει αυτός που του πήγαν όλα στραβά, η τύχη του φταίει. Δε φταίει αυτός που χρωστάει χρήματα σε κάποιους επικίνδυνους ανθρώπους, η τύχη του φταίει που δε γύρισε το χαρτί. Δε φταίει αυτός που πίνει όλη μέρα, η κακή του τύχη και όλα όσα τον βρήκαν φταίνε.
Ο συγγραφέας δε διστάζει να χρησιμοποιήσει τον τίτλο «Μπαντ Λακ» που σημαίνει «κακή τύχη», μην πιστεύοντας πως θα μπορούσε αυτός ο τίτλος να επηρεάσει και την πορεία του βιβλίου. Για να δώσει μάλιστα περισσότερη έμφαση σε όλο αυτό, συμπεριέλαβε και μια μαύρη γάτα στο εξώφυλλο. Φαίνεται λοιπόν να προκαλεί την «κακή τύχη» και τις δεισιδαιμονίες και να παίζει μαζί τους, περιγελώντας τες. Άλλωστε, ο ίδιος ο ήρωάς του φαίνεται να πιστεύει στην τύχη, καλή ή κακή.
Λίγα λόγια για το συγγραφέα
Ο Ι. Κ. Βαβίτσας γεννήθηκε το 1980 στην Αθήνα και μεγάλωσε στην Κοζάνη. Σπούδασε Φυσική στη Θεσσαλονίκη και τα τελευταία 16 χρόνια ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως μηχανικός τηλεπικοινωνιών. Το διήγημά του «Ματωμένος Ματίς» διακρίθηκε στον 1ο Διαγωνισμό αστυνομικού Διηγήματος της Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας και συμμετείχε στο συλλογικό έργο «15 σφαίρες αναζητούν θύματα» που εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2013 από τις εκδόσεις Άπαρσις. Το «Μπαντ Λακ*» είναι το πρώτο του μυθιστόρημα.
