Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου
Στη Βόρεια Κορέα, όλα είναι ωραία.
Υπάρχει άραγε κανείς σε αυτόν τον κόσμο που να πιστεύει πως η Βόρεια Κορέα είναι ένα φυσιολογικό, δημοκρατικό κράτος; Υπάρχει κάποιος άνθρωπος που να τρέφει αυτή την ψευδαίσθηση; Πιστεύει άραγε κάποιος από εμάς ότι οι πολίτες της Βορείου Κορέας δεν είναι άνθρωποι παγιδευμένοι; Φαντάζεται κανείς πως οι άνθρωποι στη Βόρεια Κορέα είναι ελεύθεροι; Ότι έχουν ελεύθεροι βούληση και ότι οι ίδιοι ορίζουν τις ζωές τους; Θέλω να πιστεύω πως η απάντηση σε όλες τις παραπάνω ερωτήσεις είναι «όχι».
«Ο γιος του αφέντη των ορφανών» δεν είναι ένα δυστοπικό θρίλερ, όπως διάβασα κάπου. Σχεδόν δεν είναι μυθοπλασία. Είναι ο τρόπος του συγγραφέα να μεταφέρει τα όσα έμαθε ή τα όσα δεν κατάφερε ποτέ να μάθει μετά από χρόνια έρευνας πάνω στο αντικείμενο που ονομάζεται Λαοκρατική Δημοκρατία της Κορέας και που στην ουσία είναι μία από τις πιο απομονωμένες και κλειστές δικτατορίες στον κόσμο. Κάποτε η Κορέα ήταν ενωμένη και προσαρτημένη στην Ιαπωνική Αυτοκρατορία. Μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η χώρα μοιράστηκε στα δύο, με το Βόρειο κομμάτι να κατέχεται από τους Σοβιετικούς και το Νότιο από τους Αμερικανούς. Μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων για την επανένωση της χώρας ακολούθησε η εισβολή της Βορείου Κορέας και μετέπειτα ο πόλεμος της Κορέας. Έκτοτε δεν επήλθε ποτέ ειρήνη ανάμεσα στα δύο κράτη, παρά μόνο κατάπαυση του πυρός, με τη Βόρεια Κορέα να ονειρεύεται την επανένωση και την ένταξη στης Νοτίου Κορέας στο Τζούτσε, το σοσιαλιστικό καθεστώς που υποτίθεται πως ισχύει στη χώρα.
Σύμφωνα με το Τζούτσε, όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι και είναι όλοι υπεύθυνοι να συμβάλουν στην ομαλή λειτουργία της χώρας. Τα εργοστάσια, αγροτεμάχια, ορυχεία και όλα τα μέσα παραγωγής ανήκουν στο κράτος, το οποίο μοιράζει τα παραγόμενα αγαθά στους πολίτες για τη διαβίωσή τους. Το ρύζι και τα υπόλοιπα τρόφιμα παράγονται σε κολεκτιβοποιημένα αγροκτήματα και κανείς δε χρειάζεται να πληρώνει για αγαθά όπως τα τρόφιμα, η στέγη, η εκπαίδευση ή υγειονομική περίθαλψη καθώς όλα αυτά χρηματοδοτούνται από το κράτος. Τώρα γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη στρατιωτική και παραστρατιωτική δύναμη στη χώρα; Μάλλον είναι αναγκαία ώστε να προφυλάσσονται οι πολίτες από τους πολλούς εχθρούς του κράτους. Εξωτερικούς και εσωτερικούς…
Μετά από έρευνα ετών, μια επίσκεψη στη χώρα και συζητήσεις με Βορειοκορεάτες που κατάφεραν να διαφύγουν από το καθεστώς, ο συγγραφέας Adam Johnson δημιούργησε μια δική του εικόνα για τη χώρα, τονίζοντας τα άσχημα και τρομακτικά στοιχεία της, με σκοπό να δημιουργήσει ένα μυθιστόρημα-πρόκληση, ένα βιβλίο που θα μας κάνει να σκεφτούμε πόσα από αυτά είναι αλήθεια και πόσα είναι αποκύημα της φαντασίας του συγγραφέα. Με ήρωα τον Πακ Τζουν Ντο, το γιο ενός ισχυρού ανθρώπου που εκμεταλλεύεται ορφανά μας βυθίζει σε ένα πηγάδι που δεν έχει πάτο.
Ο Πακ Τζουν Ντο, που το μόνο που θυμάται για τη μητέρα του είναι ότι ήταν τραγουδίστρια, έχει δώσει ονόματα ηρώων του κράτους σε όλα τα ορφανά του πατέρα του. Σε όλους αυτούς τους εργάτες που ζουν στις πιο άθλιες συνθήκες. Είναι ο αρχηγός τους αλλά και ένας από αυτούς αφού ζει και δουλεύει μαζί τους. Σύντομα αναγνωρίζεται η αξία του και οι ικανότητές του και μεταφέρεται σε άλλο πόστο, όπου μπορεί να αξιοποιηθεί και να αποδείξει την αφοσίωσή του στον Κιμ Γιονγκ Ιλ και την πατρίδα. Θα ερωτευτεί την Ήλιο Σελήνη, την πιο γνωστή ηθοποιό της χώρας χωρίς να έχει δει ούτε μία ταινία της και θα προσπαθήσει να τη σώσει με τίμημα την ίδια του τη ζωή.
Με οδηγό τον Πακ Τζουν Ντο στο πρώτο κομμάτι του βιβλίου αλλά και μερικούς ακόμα στο δεύτερο κομμάτι του, βυθιζόμαστε στο σκοταδισμό και την προπαγάνδα ενός κράτους που διατείνεται πως τελεί υπό δημοκρατικό καθεστώς αλλά που ουσιαστικά λειτουργεί με κύριο όπλο του το φόβο. Είναι ο ίδιος φόβος που κυριαρχεί σε κάθε δικτατορία και σε κάθε κατοχικό καθεστώς.
Δεν είναι άδικο που το βιβλίο απέσπασε το βραβείο Πούλιτζερ μυθοπλασίας το 2013. Αν θυμηθεί ή αν ανατρέξει κανείς στα βίντεο με τις αντιδράσεις των πολιτών στο θάνατο του Κιμ Γιονγκ Ιλ το 2011, όλοι έκλαιγαν απαρηγόρητοι γιατί έχασαν τον Αγαπητό τους Ηγέτη. Ήταν δάκρυα λύπης για το χαμό ενός ανθρώπου που όλοι είχαν στην καρδιά τους ή μήπως ήταν ένα καλά στημένο θέατρο στο οποίο όποιος δεν πρωταγωνιστούσε τιμωρούνταν;
Λίγα λόγια για το συγγραφέα:
Ο Adam Johnson διδάσκει δημιουργική γραφή στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ. Έχει γράψει τις συλλογές διηγημάτων Emporium (2003) και Fortune Smiles, η οποία βραβεύτηκε με το National Book Award το 2015, και τα μυθιστορήματα Parasites Like Us (2004) και Ο γιος του αφέντη των ορφανών, που απέσπασε το Pulitzer Prize μυθοπλασίας το 2013. Έχει λάβει το Whiting Writer’s Award και υποτροφίες από το National Endowment for the Arts και το Guggenheim Foundation. Έργα του έχουν δημοσιευτεί στο Esquire, στο Harper’s, στο Playboy, στο GQ, στο The Paris Review, στο Granta, στο Tin House, στους New York Times, και έχουν ανθολογηθεί για το Best American Short Stories. Ζει στο Σαν Φρανσίσκο.
