Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου
Ο Stuart Turton είχε τραβήξει την προσοχή μου με το πρώτο του βιβλίο, το «Οι Επτά θάνατοι της Έβελιν Χαρντκάστλ», με το οποίο είχε κερδίσει το ΒΡΑΒΕΙΟ COSTA 2018 για πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα. Έκτοτε, είχα περιέργεια να δω πως θα συνεχίσει και προς τα που θα κινηθεί η γραφή του. Διαβάζοντας το «Ο Διάβολος και τα Σκοτεινά Νερά» μπορώ να πω πως το μυστήριο παραμένει ένα από τα ατού του και ο τρόπος που περιπλέκει τα στοιχεία εγγυάται στον αναγνώστη ότι δε θα βρει το δράστη ή τι κρύβεται πίσω από το μυστήριο, τόσο εύκολα.
Βρισκόμαστε στις Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες το έτος 1634, στο λιμάνι της Μπατάβιας, όπου γνωρίζουμε τον Άρεντ Χεις και τον Σάμουελ Πιπς. Ο Πιπς είναι αλυσοδεμένος και μεταφέρεται σε ένα από τα καράβια που αναμένεται να αποπλεύσουν με προορισμό το Άμστερνταμ. Ο Άρεντ Χέις είναι σωματοφύλακας και καλός του φίλος και δεν πρόκειται να τον εγκαταλείψει. Οι δυο τους έχουν περάσει πολλά μαζί και έχουν λύσει αρκετά μυστήρια. Η διαλεύκανση εγκλημάτων είναι ο τρόπος που βγάζουν τα προς το ζην, γι’ αυτό και ο Άρεντ δε θα ησυχάσει μέχρι να αποδείξει την αθωότητα του φίλου του. Βέβαια, θα πρέπει πρώτα να μάθει για τι κατηγορείται.
Πριν ακόμα από την επιβίβασή τους τους όμως, ένας λεπρός θα τους μεταφέρει ένα δυσοίωνο μήνυμα για αυτό το ταξίδι. Τους υπόσχεται πως το Σάαρνταμ, το καράβι στο οποίο πρόκειται να επιβιβαστούν οι δύο φίλοι, αλλά και ο κυβερνήτης της Μπατάβια με την οικογένειά του, δε θα φτάσει ποτέ στο Άμστερνταμ. Οι περισσότεροι μάρτυρες αυτού του γεγονότος αλλά και το προληπτικό πλήρωμα του Σάαρνταμ δεν πήραν καλά το νέο. Αφού παρέδωσε το μήνυμά του, τα ρούχα του έπιασαν φωτιά. Ο Άρεντ και η γυναίκα του κυβερνήτη, η Σάρα, θα προσπαθήσουν να απαλύνουν τον πόνο του λεπρού, χαρίζοντας του ένα γρήγορο τέλος και τότε θα δουν πως η γλώσσα του είναι κομμένη. Πράγμα που σημαίνει πως δεν ήταν αυτός που παρέδωσε το μήνυμα, αλλά κάποιος άλλος κρύβεται πίσω από όλο αυτό που συμβαίνει με σκοπό είτε να τους τρομάξει όλους, είτε να τους προειδοποιήσει.
Το ταξίδι προς το Άμστερνταμ ξεκινάει με κακούς οιωνούς, καθώς πάνω στα πανιά του θα βρεθεί το σημάδι του γερο-Τομ, ενός δαίμονα που φαίνεται να είναι αυτός που τους απειλεί. Σύντομα οι ναυτικοί θα καταφύγουν στα φυλαχτά τους και θα υπάρξει αναστάτωση σε πλήρωμα και επιβάτες! Με τον Σαμι φυλακισμένο στα έγκατα του πλοίου κοντά στην πλώρη, οι μόνοι που απομένουν να ανακαλύψουν τι συμβαίνει και να λύσουν το μυστήριο του γερο-Τομ είναι ο Άρεντ και η Σάρα και τα πράγματα δε θα είναι τόσο εύκολα.
Το γράμμα του γερο-Τομ που υπήρχε στην έκδοση που διάβασα εγώ προσέδωσε στην εμπειρία της ανάγνωσης, μιας και με παρέσυρε στην ατμόσφαιρα που δημιούργησε ο συγγραφέας γύρω από το μεταφυσικό κομμάτι που κρύβεται πίσω από το δαίμονα. Μην ξεχνάμε πως εκείνη την εποχή, πολλά που δεν μπορούσαν να κατανοήσουν οι άνθρωποι, τα απέδιδαν στο μεταφυσικό. Δαίμονες και μάγισσες είχαν την τιμητική τους και πολλοί αθώοι, ικανοί ή έξυπνοι άνθρωποι συνήθως είχαν τραγικό τέλος γιατί ο περίγυρος τους φοβόταν. Εκεί ακριβώς βασίστηκε και ο συγγραφέας για να δημιουργήσει και να πει αυτή την ιστορία. Στην ίδια την εποχή, τα λιγοστά μέσα, τις πεποιθήσεις, την αντιμετώπιση των διαφορετικών ανθρώπων, αλλά και αυτή των γυναικών. Την απληστία των ισχυρών και την αντιμετώπιση που επιφύλασσαν σε όλους τους υπόλοιπους. Και φυσικά στην ικανότητα του ανθρώπου να κάνει τα χειρότερα αν οι συνθήκες το ευνοούν.
Το μυστήριο κυριαρχεί σε ολόκληρο το βιβλίο και τροφοδοτείται από τα διάφορα περιστατικά που συμβαίνουν, όχι τυχαία αλλά βάση σχεδίου όπως φαίνεται. Είναι το σχέδιο του ίδιου του γερο-Τομ, τον οποίο μπορεί να μην έχει δει κανείς, εντούτοις έχουν οι περισσότεροι επιβαίνοντες ακούσει να τους ψιθυρίζει, ζητώντας τους αντάλλαγμα για να τους δώσει αυτό που επιθυμούν περισσότερο. Κι εκεί έρχεται το εσωτερικό δίλημμα στο οποίο βρίσκονται σιγά σιγά επιβάτες και πλήρωμα και μας θυμίζει πόσο δύσκολο είναι να πάρουμε μια απόφαση. Την εύκολη οδό με μεγάλο τίμημα, ή τον πιο δύσκολο δρόμο με καθαρή συνείδηση;
«Ο Διάβολος και τα Σκοτεινά Νερά» είναι ένα ατμοσφαιρικό βιβλίο μυστηρίου, με ιστορικά στοιχεία, που διαδραματίζεται σχεδόν εξολοκλήρου σε ένα καράβι, και ελάχιστα σε ένα νησί, εξερευνώντας την ανθρώπινη ψυχή με τρόπους που κανείς δεν περίμενε.
Λίγα λόγια για το συγγραφέα
O Stuart Turton (Στιούαρτ Τέρτον) γεννήθηκε στο Γουίντνες της Αγγλίας και σπούδασε Αγγλική Λογοτεχνία και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ. Εργάστηκε επί έναν χρόνο ως εκπαιδευτικός στη Σανγκάη και στη συνέχεια ως δημοσιογράφος στο Λονδίνο. Μετακόμισε στο Ντουμπάι όπου εργάστηκε για τρία χρόνια ως ταξιδιωτικός ανταποκριτής πριν επιστρέψει στο Λονδίνο και γράψει το πρώτο του μυθιστόρημα, Οι επτά θάνατοι της Έβελιν Χάρντκαστλ, το οποίο του χάρισε το Βραβείο Costa Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2018, έχει μεταφραστεί σε 28 γλώσσες και έχει πουλήσει πάνω από 200.000 αντίτυπα στη Μεγάλη Βρετανία.
