Γράφει η Γεωργία Κωστοπούλου
Δε διαβάζω τόσο συχνά πλέον κλασσικά έργα, μιας και τα έφαγα με το κουτάλι σε πιο μικρή ηλικία. Υπάρχουν όμως ακόμα αρκετά που δεν τα έχω πιάσει στα χέρια μου, ειδικά αν δεν πρόκειται για Ρώσσους συγγραφείς. Τα τελευταία χρόνια, κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Μίνωας κάποιες πολύ όμορφες εκδόσεις κλασσικών, που με κάνουν να θέλω να τα διαβάσω. Που και που, υποκύπτω και διαβάζω κάποιο. Αυτή τη φορά, την προσοχή μου τράβηξε το βιβλίο του Μορίς Λεμπλάν με ήρωα τον «Αρσέν Λουπέν». Γάλλος συγγραφέας, Γάλλος ήρωας, ή μάλλον αντιήρωας, ή αυτό που λένε στα αγγλικά «morally grey character».
Πρόκειται για τις ιστορίες ενός κακοποιού, όχι ενός κοινού διαρρήκτη, αλλά ενός ευφυούς λωποδύτη, ο οποίος μελετάει καλά τους στόχους του, σχεδιάζει τις κινήσεις του προσεκτικά και βρίσκεται πάντα ένα βήμα μπροστά από τα θύματα ή τους διώκτες του. Για την ακρίβεια, στο τέλος της πρώτης του περιπέτεια που διαβάζουμε ο ίδιος συλλαμβάνεται σε ένα ταξίδι προς την Αμερική. Λίγο περίεργος τρόπος να ξεκινήσει ένα βιβλίο θα πει κανείς, με τη σύλληψη του βασικού ήρωα. Μήπως όμως υπάρχει λόγος γι’ αυτό; Μάλλον ναι, γιατί από ότι διαβάζουμε παρακάτω αυτή ήταν μάλλον μια σχεδιασμένη κίνηση από μέρους του.
Τα εννιά διηγήματα που αποτελούν αυτό το πρώτο βιβλίο μας δίνουν μια πολύ καλή γεύση για την ιδιοσυγκρασία του ήρωα και ένα πολύ καλό δείγμα κλασικού μυστηρίου. Οι ανατροπές και τα κρυφά στοιχεία που έχει σκεφτεί και εφαρμόζει ο ήρωας και που ο αναγνώστης καλείται να συνθέσει δημιουργούν ένα απολαυστικό ανάγνωσμα. Κι αν τα διηγήματα δεν είναι το δυνατό σας στοιχείο, σκεφτείτε πως πρόκειται για τις ιστορίες του ίδιου ήρωα και πως κάποιες από αυτές συνδέονται!
Το βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1907 όμως διαβάζεται πολύ ευχάριστα ακόμα και σήμερα. Η προβολή της σειράς Λουπέν, στο Netflix, εμπνευσμένη από τον ήρωα του βιβλίου, σίγουρα συνέβαλε στην απόφασή μου να διαβάσω τις περιπέτειές του. Στη σειρά ο Αρσέν Λουπέν ήταν ο αγαπημένος μυθιστορηματικός ήρωας του πρωταγωνιστή, που χρησιμοποιεί τον ίδιο τρόπο σκέψης στις δικές του περιπέτειες με σκοπό την εκδίκηση. Στο βιβλίο διαβάζουμε για τον ίδιο τον μυθιστορηματικό ήρωα, που φαίνεται πως τα κίνητρά του δεν είναι ακριβώς τα ίδια, αλλά ούτε και τελείως διαφορετικά. Ο λωποδύτης με τα χίλια πρόσωπα, απολαμβάνει το κυνήγι του ευρηματικού και άξιου αντιπάλου του, επιθεωρητή Γκανιμάρ. Είναι τόση η εκτίμησή του που φτάνει στο σημείο να του εκμυστηρεύεται λεπτομέρειες πίσω από τα εγκλήματά του, το παρασκήνιο που κανείς άλλος δεν είναι σε θέση να γνωρίζει.
Ο Αρσέν Λουπέν είναι μια πρώτης τάξεως παρέα για να περάσει κανείς τα απογεύματα του Σαββατοκύριακού του!
Λίγα λόγια για το συγγραφέα:
Ο Μορίς Λεμπλάν γεννήθηκε στη Ρουέν το 1864. Λαμπρός μαθητής, ενδιαφέρθηκε πολύ νωρίς για τη λογοτεχνία. Αρνούμενος να πάρει τη σκυτάλη από τον πατέρα του στη διεύθυνση της οικογενειακής επιχείρησης, σε ηλικία 24 ετών άφησε την οικογένειά του, προκειμένου να εγκατασταθεί στο Παρίσι, με την ελπίδα να ζήσει εκεί από την πένα του. Ξεκίνησε ως δημοσιογράφος. Το 1890 δημοσίευσε την πρώτη του συλλογή διηγημάτων, Ζευγάρια. Ακολούθησαν κάποια μυθιστορήματα, τα οποία προκάλεσαν το ενδιαφέρον των συγγραφέων της εποχής του (ιδίως των Ζιλ Ρενάρ και Αλφόνς Ντοντέ), χωρίς όμως να έχουν και εμπορική επιτυχία.
Το 1905 ο Πιερ Λαφίτ, εκδότης του μηνιαίου περιοδικού Je sais tout, του ζήτησε να γράψει ένα διήγημα με τίτλο «Η σύλληψη του Αρσέν Λουπέν». Η ιστορία γνώρισε μεγάλη επιτυχία και, δύο χρόνια αργότερα, ο Αρσέν Λουπέν κυκλοφόρησε σε βιβλίο. Έτσι, γεννήθηκε ο περίφημος χαρακτήρας του τζέντλεμαν-λωποδύτη. Η δημοσίευση του «Αρσέν Λουπέν εναντίον του Χέρλοκ Σολμς» δυσαρέστησε τον Κόναν Ντόιλ, βλέποντας τον δικό του ντετέκτιβ, τον Σέρλοκ Χoλμς, να γελοιοποιείται. Ο Μορίς Λεμπλάν εμπνεύστηκε τον Αρσέν Λουπέν από τον αναρχικό Μαριούς Ζακόμπ, ο οποίος διέπραξε εκατόν πενήντα διαρρήξεις, που του κόστισαν είκοσι τρία χρόνια φυλακή.
Μην μπορώντας να διαχειριστεί την τόσο μεγάλη επιτυχία, ο Μορίς Λεμπλάν αποφασίζει να σκοτώσει τον ήρωά του στο «813» το 1910. Αλλά μπροστά στην τεράστια απογοήτευση των αναγνωστών του, τον ανέστησε στο «Κρυστάλλινο πώμα». Για ένα διάστημα τουλάχιστον τριάντα χρόνων ο συγγραφέας θα συνθέσει δεκαεπτά μυθιστορήματα και πέντε θεατρικά έργα, καθώς και πολλά διηγήματα με αυτόν τον χαρισματικό και κατεργάρη ήρωα επί σκηνής.
Οι ιστορίες του θα μεταφραστούν σε πολλές γλώσσες και θα διασκευαστούν για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Έγραψε επίσης ψυχολογικά μυθιστορήματα, παραμύθια και αστυνομικά μυθιστορήματα που δεν γνώρισαν ποτέ την επιτυχία των περιπετειών του Αρσέν Λουπέν. Πέθανε στις 6 Νοεμβρίου 1941 στο Περπινιάν.
